Hội chứng “Sợ bỏ lỡ” Động lực hay cái bẫy vô hình?

Trong xã hội hiện đại, khi công nghệ và mạng xã hội phủ sóng mạnh mẽ, một khái niệm ngày càng được nhắc đến nhiều hơn: Hội chứng sợ bỏ lỡ - FOMO (Fear Of Missing Out). Đây là cảm giác lo âu, bất an khi cho rằng mình đang bỏ lỡ cơ hội, sự kiện, thông tin hay trải nghiệm mà người khác đang tận hưởng; khiến con người dễ rơi vào cái bẫy vô hình.

FOMO giống như một con dao hai lưỡi.

Nhận diện FOMO

FOMO không chỉ là một hiện tượng tâm lý, mà đã trở thành một lối sống có ảnh hưởng lớn đến giới trẻ. Biểu hiện dễ thấy nhất của FOMO là nỗi lo lắng bị “bỏ lại phía sau”: sợ bạn bè có trải nghiệm mới mà mình không có, sợ lỡ mất cơ hội đầu tư, sợ không theo kịp trào lưu.

Nhiều người dành hàng giờ mỗi ngày, thậm chí thâu đêm “cày” mạng xã hội để cập nhật thông tin, dù điều đó khiến họ mất ngủ, kiệt sức. Có người thừa nhận: Không vào mạng xã hội thì thấy bồn chồn, sợ bạn bè bàn chuyện mà mình không biết.

Không thể phủ nhận FOMO có mặt tích cực như một động lực để nắm bắt cơ hội, có thể thúc đẩy cá nhân năng động hơn. Chính cảm giác sợ bị tụt hậu khiến nhiều người dám bước ra khỏi vùng an toàn, thử sức với những cơ hội mới, mở rộng mối quan hệ và cập nhật xu hướng. Trong công việc, FOMO giúp một số người nhanh nhạy, biết tận dụng cơ hội trước khi nó trôi qua. Ở mức vừa phải, FOMO có thể tạo ra sức bật để con người làm giàu thêm trải nghiệm và kiến thức.

Tuy nhiên, FOMO cũng để lại nhiều hệ lụy nếu thiếu kiểm soát. Nhiều bạn trẻ thức đến 2 - 3 giờ sáng chỉ để lướt mạng xã hội, sợ bỏ lỡ tin nóng. Hậu quả là thiếu ngủ, suy giảm trí nhớ, mất tập trung trong học tập và công việc. Nhiều người nảy sinh sự so sánh tiêu cực, khi thấy người khác đi du lịch, dùng hàng hiệu, thành công sớm… dễ sinh mặc cảm, tự ti và áp lực.

Rủi ro hơn, không ít người lao vào đầu tư chứng khoán, tiền số, bất động sản khi “sốt” vì sợ bỏ lỡ cơ hội, sau đó chịu thua lỗ nặng nề.

Lại có người sa vào việc tiêu dùng quá đà, chạy theo xu hướng mua iPhone mới, giày limited, hoặc sản phẩm “hot” trên TikTok chỉ để chứng tỏ mình không lạc hậu. Nhiều món đồ nhanh chóng bị bỏ xó, để lại gánh nặng nợ nần.

Hội chứng sợ bỏ lỡ còn khiến nhiều người trở nên bồng bột, thiếu chiều sâu trong phát triển bản thân, khi đăng ký hàng loạt khóa học “hot” vì sợ tụt lại, nhưng không theo được đến cùng, vừa tốn kém, vừa không tích lũy được kiến thức vững chắc.

Nhiều người thức thâu đêm “cày” mạng xã hội để cập nhật thông tin, khiến mất ngủ, kiệt sức.

Cảnh giác “con dao hai lưỡi”

Với những mặt tích cực và nguy cơ như đã kể trên, FOMO giống như một “con dao hai lưỡi”. Nó có thể tạo động lực nhưng cũng dễ biến thành cái bẫy vô hình, khiến con người chạy theo những giá trị bề ngoài và đánh mất sự an yên bên trong.

Giải pháp cho vấn đề này nằm ở khả năng tự nhận thức và chọn lọc của mỗi người. Nên học cách đặt ưu tiên, dám bỏ qua những thứ không thiết yếu, và tập trung vào mục tiêu dài hạn. Thay vì sợ bỏ lỡ, hãy rèn luyện cách tư duy biết vui khi bỏ qua những điều không cần thiết để tận hưởng trọn vẹn hiện tại.

Chỉ khi đó, con người mới thoát khỏi áp lực vô hình của FOMO, và tìm thấy hạnh phúc trong chính những gì mình đang có.

Duy Anh