Giám đốc Trung tâm Fidel Castro René González Barrios giới thiệu với Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và các thành viên Đoàn công tác về nhiều tư liệu lịch sử quan trọng của thân thế, sự nghiệp vị Tổng Tư lệnh Fidel Castro Ruz.

Giữa tháng 4 lịch sử với nhiều sự kiện lớn trên đất nước Cuba, từng đoàn người dân với rất nhiều trẻ em các lứa tuổi, thanh niên, thầy cô giáo các trường học xếp hàng trật tự, yên lặng để vào tham quan, tìm hiểu về thân thế, sự nghiệp to lớn của vị Tổng Tư lệnh Fidel kính yêu của đất nước Cuba anh em.

Ấn tượng đến Trung tâm Fidel Castro

Từ trung tâm của thành phố La Habana, bạn bè, du khách quốc tế có thể lựa chọn các phương tiện công cộng đến với Trung tâm Fidel Castro Ruz hay các công trình văn hóa, lịch sử quan trọng bằng xe bus hay tàu điện, rất thuận tiện cho những khách lần đầu đến với Cuba tươi đẹp.

Giám đốc Trung tâm René González Barrios giới thiệu với Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ những tư liệu quý về sự nghiệp cách mạng của Lãnh tụ Fidel Castro và tình cảm đặc biệt của Lãnh tụ Fidel Castro dành cho Việt Nam và các dân tộc trên thế giới.

Trung tâm Fidel Castro Ruz được hoàn thiện, mở cửa phục vụ công chúng sau 3 năm thi công trùng tu công trình tòa nhà thuộc loại đẹp hàng đầu của Thủ đô nước bạn, dưới bóng hàng cây cổ thụ xanh mát.

Trung tâm Fidel được thiết kế hiện đại với nhiều thiết bị công nghệ số với nhiều hạng mục trong không gian trưng bày triển lãm, với rất nhiều dữ liệu thông tin lưu trữ đồ sộ rất sinh động phim ảnh, nhiều tư liệu, hiện vật quý phục vụ công tác nghiên cứu, thư viện cũng như đáp ứng nhu cầu tìm hiểu của lớp trẻ, du khách quốc tế.

Cửa trước của trung tâm có bức chân dung điện tử của Nhà cách mạng, Anh hùng José Martí; ngay phía cạnh có phòng trưng bày bục nơi lãnh tụ Fidel từng đứng phát biểu, ngoài ra có các màn hình trình chiếu tái hiện các sự kiện lịch sử của đất nước như sự kiện Vịnh Con Lợn dựa trên công nghệ máy tính tạo hiệu ứng hấp dẫn ấn tượng.

Chủ tịch Quốc hội lắng nghe giới thiệu tư liệu về các bài phát biểu quan trọng của Nhà lãnh đạo vĩ đại của Cuba Fidel Castro tại nhiều sự kiện quan trọng.

Tại đây, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn đã tham quan nơi trưng bày các hiện vật, hình ảnh gắn liền với cuộc đời và sự nghiệp cách mạng, giới thiệu những giá trị tư tưởng của Lãnh tụ Fidel Castro và tình cảm đặc biệt của Lãnh tụ Fidel Castro dành cho Việt Nam cũng như các dân tộc trên thế giới.

Ghi sổ lưu niệm tại Trung tâm, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ xúc động viết: “Trong mỗi người dân Cuba và Nhân dân thế giới, Lãnh tụ Fidel Castro mãi là biểu tượng bất diệt của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, tinh thần quật khởi, kiên cường đấu tranh giành độc lập dân tộc và khát vọng vươn tới tự do, hạnh phúc.

Chủ tịch Quốc hội và các thành viên Đoàn công tác được giới thiệu những thước phim về lịch sử đấu tranh cách mạng của đất nước Cuba.

Trong trái tim mỗi người dân Việt Nam, Lãnh tụ Fidel Castro là hình ảnh cao đẹp của người chiến sĩ cách mạng kiên cường, một người bạn lớn, người đồng chí anh em thân thiết với tất cả niềm tin yêu, sự khâm phục và đồng cảm sâu sắc, đúng như mối quan hệ đoàn kết hữu nghị đặc biệt, thủy chung, trong sáng, hiếm có trong quan hệ giữa Đảng, Nhà nước và Nhân dân hai nước Việt Nam - Cuba. Viva Cuba, Viva Việt Nam!”.

Tại cuộc trao đổi ngắn với nhà sử học René González Barrios, Giám đốc Trung tâm Fidel Castro Ruz, cho biết, trung tâm là nơi thu thập, lưu giữ, bảo tồn và tôn vinh những di sản của vị Tổng Tư lệnh Cuba nhằm phục vụ mục đích nghiên cứu và phổ biến các giá trị tư tưởng của Ông cho thế hệ hôm nay và mai sau.

Qua lời giới thiệu của lãnh đạo Trung tâm Fidel Castro, Trung tâm Fidel Castro được xây dựng và khánh thành đúng vào dịp kỷ niệm 5 năm ngày mất của Lãnh tụ Fidel Castro (25/11/2016 - 25/11/2021). Đây là trung tâm đầu tiên và duy nhất mang tên nhà lãnh đạo cách mạng vĩ đại của nhân dân Cuba.

Nhà nước Cuba đã ban hành một sắc lệnh đặc biệt về việc thành lập cơ sở này bởi mong muốn lúc sinh thời của Fidel là sau khi mất, không có đường phố, công viên, trường học, bệnh viện hay bất cứ trung tâm, cơ sở nào mang tên Ông.

Fidel Castro Ruz: Cuộc đời trong sáng, sự nghiệp vinh quang

Chúng tôi vẫn giữ nguyên kỷ niệm không bao giờ quên đúng 19 giờ ngày 29/11/2016 (giờ địa phương, tức khoảng 7 giờ ngày 30/11 theo giờ Hà Nội), tại Quảng trường Cách mạng ở Thủ đô La Hahabana đã diễn ra lễ tưởng niệm trọng thể Lãnh tụ Fidel Castro Ruz.

Dịp đó, chúng tôi xúc động và tự hào tháp tùng Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Đảng và Nhà nước Việt Nam sang Cuba tham dự lễ tang cấp Nhà nước dành cho Lãnh tụ Cuba Fidel Castro Ruz, nguyên: Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng nước Cộng hòa Cuba.

Những tư liệu về tình cảm đặc biệt của Lãnh tụ Fidel Castro dành cho Việt Nam trong chuyến thăm Quảng Trị nói riêng tháng 9/1973 và với nhân dân Việt Nam nói chung.

Từ sáng sớm, hàng trăm nghìn người dân Cuba xếp thành hàng dài dọc đường tới Đài tưởng niệm Jose Marti.

Nơi đây, khoảng một triệu người dân Thủ đô có mặt tham dự buổi lễ trong niềm thành kính, xúc động dâng trào.

Dịp đó, Cuba đã chuẩn bị mọi công việc cần thiết cho lễ tang quốc gia của lãnh tụ cách mạng Fidel Castro từ trần ở tuổi 90.

Tang lễ được tiến hành tại Đài tưởng niệm Jose Marti thuộc Quảng trường Cách mạng ở thủ đô La Habana và sẽ được bắt đầu với 21 phát đại bác.

Đài tưởng niệm Jose Marti sẽ là nơi tạm thời đặt di hài của Fidel Castro. Đây là nơi uy nghiêm nhất tại La Habana và là một trong những biểu tượng lịch sử của Cuba. Trong nhiều thập kỷ, nơi đây chứng kiến nhiều cuộc biểu tình lớn ủng hộ cách mạng và lãnh tụ Castro đã có nhiều bài phát biểu quan trọng nhất tại đây.

Sau đó, tro cốt của lãnh tụ Fidel Castro sẽ được chuyển đến Santiago de Cuba - cái nôi của Cách mạng Cuba, cách thủ đô La Habana khoảng 1.000 km.

Sau 9 ngày cử hành tang lễ quốc gia, tro cốt của nhà lãnh đạo cách mạng sẽ được đặt tại nghĩa trang Santa Ifigenia vào ngày 4/12 sau một lễ viếng tập thể khác tại Quảng trường "Antonio Maceo" tại Santiago de Cuba.

Trong thời gian đó, tại một số nước châu Mỹ, hoạt động tưởng nhớ vị lãnh tụ Cuba cũng được tiến hành.

Đông đảo thể hệ trẻ các học sinh và thầy cô giáo Cuba đến nghiên cứu, tìm hiểu lịch sử đất nước và sự nghiệp vĩ đại của Lãnh tụ Fidel Castro.

Tại Chile, đài truyền hình quốc gia đã ngừng phát sóng để đưa tin về mất mát to lớn của người dân Cuba nói riêng và của thế giới nói chung.

Trong lời chia buồn gửi đến nhân dân Cuba, Tổng thống Chile Michelle Bachelet và nhiều nhà lãnh đạo các nước trong khu vực đã gọi ông là một nhà lãnh đạo luôn cống hiến vì những giá trị cao đẹp và công bằng xã hội của Cuba và Mỹ Latinh…

Vì lý do sức khỏe nên những năm trước lúc từ trần, lãnh tụ Cuba Fidel Castro không xuất hiện nhiều trước công chúng nhưng ông vẫn thỉnh thoảng có những bài viết đăng trên tờ Granma, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Cuba, hay tiếp thân mật, hội đàm cùng một số nhà lãnh đạo các nước anh em bạn bè tới thăm.

Nhiều nhà lãnh đạo các nước những ngày qua đã hết lời ca ngợi những đóng góp to lớn của đồng chí Fidel Castro đối với các Phong trào cộng sản và công nhân quốc tế trong hơn nửa thế kỷ qua, nhấn mạnh tên tuổi, sự nghiệp vĩ đại và tư tưởng Cách mạng nhân văn của đồng chí Fidel sẽ sống mãi trong sự nghiệp Cách mạng Cuba và trong lòng các dân tộc tiến bộ, yêu chuộng hòa bình, công lý trên thế giới.

Người bạn lớn của Việt Nam

Còn nhớ, tại Quảng trường Cách mạng ở Thủ đô La Habana ngày đưa tiễn vị Tổng Tư lệnh kính mến diễn ra lễ tưởng niệm trọng thể vị Lãnh tụ huyền thoại

Từ sáng sớm, hàng trăm nghìn người dân Cuba xếp thành hàng dài dọc đường tới Đài tưởng niệm Jose Marti.

Chúng tôi có mặt tại nơi đây, nơi có khoảng một triệu người dân Thủ đô có mặt tham dự buổi lễ trong niềm thành kính, xúc động dâng trào.

Những tư liệu về tình cảm đặc biệt của Lãnh tụ Fidel Castro dành cho Việt Nam trong chuyến thăm Quảng Trị nói riêng tháng 9/1973 và với nhân dân Việt Nam nói chung.

Trên khán đài, Chủ tịch Cuba Raul Castro mặc quân phục và chủ trì buổi tưởng niệm người đồng chí, người anh trai của mình. Rất đông các nguyên thủ, nhà lãnh đạo các nước có mặt tại sự kiện này. Phía dưới, cả rừng người thuộc các tầng lớp nhân dân, lực lượng vũ trang, trong đó có nhiều sinh viên, học sinh, thiếu sinh quân nâng niu trên tay bức ảnh Lãnh tụ Fidel Castro Ruz tới dự lễ tưởng niệm.

Trong suốt thời gian diễn ra buổi lễ, từng lớp lớp biển người hô vang khẩu hiệu “Tôi là Fidel!”, “Fidel sống mãi!”, “Cách mạng muôn năm!”, “Tổ quốc hay là chết!”, “Đoàn kết nhất định thắng!”, “Hẹn đến chiến thắng mãi mãi!”...

Ở thời khắc vô cùng đau thương và xúc động, phát biểu tại lễ tưởng niệm của nhân dân nước bạn, Chủ tịch Quốc hội khóa XIV Nguyễn Thị Kim Ngân, thay mặt Đoàn đại biểu cấp cao Đảng và Nhà nước Việt Nam chuyển đến lãnh đạo, nhân dân Cuba anh em và đặc biệt là gia quyến của đồng chí Fidel Castro Ruz lời chia buồn chân thành và sâu sắc nhất của lãnh đạo và toàn thể nhân dân Việt Nam.

Đồng chí Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh: Đồng chí Fidel Castro Ruz qua đời, Đảng cộng sản Cuba, Nhà nước và nhân dân Cuba anh em mất đi vị lãnh tụ lịch sử và huyền thoại. Phong trào Cộng sản và Cách mạng quốc tế mất đi một nhà lãnh đạo kiên cường, quả cảm và dày dạn kinh nghiệm.

Đoàn đại biểu Đảng, Nhà nước Việt Nam là đoàn đại biểu quốc tế cấp cao đầu tiên đến Cuba viếng đồng chí Fidel Castro. Ngay hôm đầu đến Thủ đô nước bạn, trong không khí trang nghiêm và xúc động, Chủ tịch Quốc hội khóa XIV Nguyễn Thị Kim Ngân đã ghi sổ tang, bày tỏ nỗi đau buồn sâu sắc và lòng tiếc thương vô hạn của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam trước sự ra đi của đồng chí Fidel Castro, lãnh tụ kiệt xuất của Cách mạng Cuba, người bạn lớn, người đồng chí, anh em thủy chung và vô cùng thân thiết của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam.

Có dịp quay lại đất nước Cuba anh hùng trong những ngày tháng 4 lịch sử, chúng tôi nhớ như in lần vinh dự to lớn có mặt cùng nhiều thành viên trong Đoàn đại biểu cấp cao nước ta có mặt viếng đồng chí Fidel Castro Ruz.

Nhiều thành viên trong Đoàn từng vinh dự là lớp thanh niên, sinh viên được sang học tập ở đất nước bạn, sau này về nước trưởng thành, phát triển thành lãnh đạo, chuyên gia ở nhiều bộ, ban, ngành, là Đại sứ của nước ta tại Cuba và các nước qua nhiều thời kỳ.

Trong niềm xúc động dâng trào, nhiều cán bộ thành viên trong Đoàn trước đây có thời gian dài học tập, làm việc tại Cuba, cùng ôn lại nhiều kỷ niệm không thể nào quên về đất nước, con người Cuba, về Chủ tịch Fidel Castro Ruz kính mến.

Các đồng chí: Nguyễn Đình Bin, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao; Nguyễn Xuân Phong (từng là cán bộ ngoại giao tại Mặt trận Dân tộc giải phóng miền nam Việt Nam, trước đây giữ cương vị Tham tán Đại sứ quán Việt Nam tại Cuba) vẫn nhớ như in kỷ niệm hiếm có trong đời: Vinh dự tháp tùng và phối hợp công tác phiên dịch phục vụ chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của Chủ tịch Fidel hồi tháng 9/1973 gắn với nhiều sự kiện lịch sử hiếm có tại vùng đất lửa Quảng Trị.

Biểu tượng của tình hữu nghị cao đẹp, đặc biệt

Cách đây tròn 50 năm, khi cuộc đấu tranh thống nhất đất nước của dân tộc ta vẫn đang trong giai đoạn ác liệt, Chủ tịch Fidel Castro Ruz đã vượt nửa vòng trái đất đến Việt Nam, vào vùng tuyến lửa của cuộc đấu tranh giải phóng đất nước của dân tộc Việt Nam.

Những tư liệu về tình cảm đặc biệt của Lãnh tụ Fidel Castro dành cho Việt Nam trong chuyến thăm Quảng Trị nói riêng tháng 9/1973 và với nhân dân Việt Nam nói chung.

Đồng chí mong muốn tận mắt chứng kiến chiến trường ác liệt và cuộc chiến đấu anh dũng của nhân dân ta, gặp gỡ đồng bào, chiến sĩ miền nam. Đồng chí Fidel là nguyên thủ nước ngoài duy nhất tới thăm vùng giải phóng miền nam Việt Nam. Chuyến thăm đó đã để lại nhiều ấn tượng và tình cảm sâu đậm, đặt một dấu son trong lịch sử quan hệ hữu nghị của nhân dân hai nước.

Sáng 15/9/1973, một chuyến bay đặc biệt đã đưa Chủ tịch Fidel Castro cùng Đoàn đại biểu Chính phủ Cuba và Thủ tướng Phạm Văn Đồng tới Thành phố Đồng Hới (Quảng Bình), sau đó tiếp tục đi bằng ôtô vào Quảng Trị. Sau buổi gặp mặt với đại diện Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền nam Việt Nam tại Cam Lộ (tỉnh Quảng Trị), Chủ tịch Fidel đi thăm và dự cuộc mít tinh quần chúng tại cao điểm 241 vùng mới giải phóng Tân Lâm.

Bấy giờ, chiến trường vừa tắt lửa đạn vẫn còn ngổn ngang xác xe tăng, thiết giáp, đại bác của địch...

Với vóc dáng oai phong của vị Tư lệnh nổi tiếng, trong bộ quân phục xanh ô liu, đội mũ lưỡi trai, đi giày cao cổ, đứng cạnh là các chiến sĩ giải phóng, Chủ tịch Fidel phất cao lá cờ của Mặt trận Dân tộc giải phóng miền nam Việt Nam.

Lúc đó, đồng chí Fidel dõng dạc hô to như mệnh lệnh hành quân: Các đồng chí hãy mang lá cờ bách chiến bách thắng này cắm tại Sài Gòn! Hẹn gặp lại tại Sài Gòn sau ngày miền nam hoàn toàn giải phóng!

Hai năm sau, mệnh lệnh đó đã trở thành hiện thực. Đất nước Việt Nam đã hoàn toàn giải phóng. Lá cờ quyết chiến quyết thắng tung bay trên nóc nhà Dinh Độc lập tại Sài Gòn!

Những tác phẩm xuất bản tại Việt Nam về Chủ tịch Fidel Castro được trưng bày, giới thiệu tại Trung tâm Fidel Castro ở Thủ đô La Habana.

Phóng viên may mắn tiếp cận được tài liệu quý toàn văn bài phát biểu của Đồng chí Fidel Castro tại cao điểm 241 ở huyện Cam Lộ, do đồng chí Nguyễn Xuân Phong (là người trực tiếp dịch bài phát biểu của đồng chí Fidel tại cuộc mít tinh quần chúng) cung cấp.

Cử chỉ, giọng nói hào sảng, khí phách chuyển thông điệp lôi cuốn, thúc giục vẫn còn tươi mới, thời sự của Lãnh tụ Fidel Castro Ruz như mới ngày hôm qua.

Bài phát biểu của Fidel Castro có đoạn:

“... Chúng tôi vượt hơn 20 nghìn cây số để đến đây. Đó là biểu tượng của mối tình hữu nghị, đoàn kết vĩ đại của nhân dân chúng tôi đối với nhân dân Việt Nam. Nhân dân Cuba chúng tôi từng ngày dõi theo cuộc đấu tranh quên mình của nhân dân Việt Nam.

Và hôm nay, Cuba rất hân hạnh là nước bạn đầu tiên, là một Chính phủ đầu tiên cử một đoàn đại biểu chính thức đến vùng giải phóng miền nam Việt Nam. Đoàn đại biểu của chúng tôi vô cùng vinh dự có cuộc gặp này với những chiến sĩ anh hùng như các bạn, với một dân tộc anh hùng như nhân dân miền nam Việt Nam.

Không một dân tộc nào trong thời đại ngày nay đã chiến đấu gian khổ, kiên cường như nhân dân Việt Nam vì nền độc lập của mình...

Chúng ta hãy nhớ lại lịch sử từ thời khắc Chủ tịch Hồ Chí Minh kính mến tuyên bố nước Việt Nam độc lập. Trong tất cả các thời đại, dân tộc Việt Nam đã từng chiến đấu rất ngoan cường để bảo vệ nền độc lập của mình, và luôn giành được thắng lợi...”.

Trong thời gian ngắn ngủi sáng nay tại Trung tâm Fidel Castro Ruz, những tư liệu quý chân thực nhất bằng hình ảnh và những cuốn sách, thước phim lịch sử về cuộc đời, sự nghiệp, sự cống hiến tận tâm của Chủ tịch Fidel Castro kính mến cũng đã tái hiện rõ nét, ấn tượng điểm nhấn chuyến thăm quân và nhân dân Quảng Trị tháng 9/1973 cũng như tình cảm vô cùng thân thiết của vị Tổng Tư lệnh Cuba dành cho đất nước, nhân dân Việt Nam.

Lần này tháp tùng cùng Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn công tác sang nước Bạn, mỗi chúng tôi càng thấm thía, cảm nhận sâu sắc hơn mối quan hệ tốt đẹp giữa nhân dân hai nước đã được anh hùng dân tộc Cuba José Martí, Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Fidel Castro gây dựng và được các thế hệ lãnh đạo Cuba, Việt Nam dày công vun đắp.

Có thể khẳng định rằng, trong lịch sử thế giới đương đại, hiếm có mối quan hệ nào đặc biệt như quan hệ giữa hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước Việt Nam-Cuba.

Nhiều hoạt động quan trọng của Chủ tịch Quốc hội nước ta ngày hôm nay và trong những ngày tới, tiếp tục khẳng định, Việt Nam luôn coi trọng tiếp tục củng cố, tăng cường quan hệ đoàn kết, hữu nghị đặc biệt, mẫu mực thủy chung Việt Nam, Cuba; thúc đẩy hợp tác giữa Quốc hội hai nước và hợp tác trong các lĩnh vực.

“…Hôm nay, với lòng biết ơn và thán phục vô hạn đối với các bạn. Chúng tôi hồi tưởng lại những chiến công hiển hách và những chiến thắng vinh quang.

Chúng tôi nhớ đến hàng nghìn, hàng vạn người Việt Nam anh hùng đã hiến dâng xương máu của mình cho tự do của Tổ quốc. Nhưng nỗ lực của họ không phải là vô ích. Những hy sinh của họ không phải là vô ích.

Từ xương máu của họ đổ xuống, đang vươn lên một nước Việt Nam bất khuất và chiến thắng!

Vinh quang đời đời thuộc về những anh hùng liệt sĩ đã hy sinh cho Tổ quốc!

Nhân dân Việt Nam anh hùng muôn năm!

Tình hữu nghị Cuba - Việt Nam muôn năm!”…

(Chủ tịch Fidel phát biểu trước quần chúng nhân dân tỉnh Quảng Trị, dịp thăm Quảng Trị ngày 14 và 15/9/1973)