Cuộc làm việc của các nhà lãnh đạo và quan chức cấp cao Mỹ-Saudi Arabia. (Ảnh TRIWORLD)

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã đến thành phố Jeddah của Saudi Arabia, nơi ông có cuộc gặp với Quốc vương Salman Bin Abdulaziz (Xan-man Bin Áp-đu-la-dít) và Thái tử Mohammed Bin Salman (Mô-ha-mét Bin Xan-man). Người đứng đầu Nhà trắng cho biết mong muốn tăng cường quan hệ đối tác chiến lược với Saudi Arabia trong chuyến thăm này, với nhiệm vụ trọng tâm là nỗ lực bảo đảm ổn định tại các khu vực có ảnh hưởng đến lợi ích chiến lược của Mỹ. Đối với Saudi Arabia, Washington muốn tăng cường quan hệ đối tác chiến lược tiến bộ, dựa trên lợi ích và trách nhiệm song phương trong khi vẫn bảo đảm tuân thủ các giá trị cơ bản của nước Mỹ.

Chuyến thăm Saudi Arabia của ông Biden vấp phải sự phản đối đáng kể ở dư luận trong nước vì bị cho là đi ngược những quan điểm ông đưa ra trong chiến dịch vận động tranh cử tổng thống hồi năm 2018 liên quan vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi (G.Kha-sốc-ghi) người Saudi Arabia sinh ra tại Mỹ. Cơ quan tình báo Mỹ, dưới thời ông Biden, từng công bố báo cáo sơ bộ cho rằng Thái tử Saudi Arabia Mohammed Bin Salman đứng sau vụ sát hại. Vụ việc từng khiến quan hệ Mỹ-Saudi Arabia trở nên lạnh nhạt.

Quan hệ song phương giữa Saudi Arabia và Mỹ được cho là dần cải thiện sau khi Saudi Arabia đồng ý tăng sản lượng dầu để góp phần kiềm chế giá năng lượng tăng cao, cũng như giảm thiếu hụt nguồn cung và ủng hộ gia hạn thỏa thuận ngừng bắn trong cuộc chiến ở Yemen - hai vấn đề ưu tiên đối với Tổng thống Biden. Sau chuyến thăm mới đây của ông Biden tới Saudi Arabia, hai bên đã ký kết 18 thỏa thuận hợp tác thuộc các lĩnh vực không gian, đầu tư, năng lượng và y tế, phù hợp Kế hoạch Tầm nhìn 2030 của Saudi Arabia nhằm thu hút đầu tư vào lĩnh vực có triển vọng. Chính phủ Saudi Arabia cho biết, các thỏa thuận này sẽ mở ra con đường mới cho sự hợp tác chung giữa quốc gia Trung Đông và Mỹ trong các lĩnh vực đầu tư, năng lượng, công nghệ thông tin và truyền thông (ICT), không gian và y tế. Đặc biệt, trong các thỏa thuận này có thỏa thuận hợp tác thăm dò chung Mặt Trăng và Sao Hỏa giữa Cơ quan Không gian Saudi Arabia và Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA). Bộ Truyền thông và Công nghệ thông tin Saudi Arabia (MCIT) ký bản ghi nhớ với Tập đoàn IBM của Mỹ nhằm nâng cao kỹ năng cho 100 nghìn thanh niên trẻ của Saudi Arabia trong vòng 5 năm, qua đó có thể giúp định vị Saudi Arabia như một trung tâm công nghệ và đổi mới ở Trung Đông và Bắc Phi. MCIT cũng hoàn tất một thỏa thuận với đối tác Mỹ nhằm thúc đẩy hợp tác giữa hai nước về công nghệ 5G và 6G. Thỏa thuận này đặt mục tiêu đẩy nhanh sự phát triển của nền kinh tế kỹ thuật số và nâng cao tốc độ nghiên cứu, phát triển và đổi mới trong hệ sinh thái kỹ thuật số của Saudi Arabia. Hai nước cũng ký thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực năng lượng sạch.

Một trong những bước hợp tác giữa hai bên được thúc đẩy ngay sau chuyến thăm của Tổng thống Biden là Mỹ đã quyết định gia hạn thị thực thăm thân cho công dân Saudi Arabia từ 5 năm lên 10 năm kể từ ngày 1/8. Mỹ cho biết việc gia hạn thị thực thăm thân nhằm tạo thuận lợi cho du lịch và kinh doanh giữa hai nước. Điều này giúp tạo điều kiện cho việc đi lại, góp phần vào sự thịnh vượng của hai nền kinh tế, thúc đẩy quan hệ đối tác thương mại và nâng cao sự hiểu biết lẫn nhau giữa công dân hai nước.