Công nghệ và tri thức trong kỷ nguyên mới

Nguồn cội là tiểu thuyết của nhà văn Mỹ Dan Brown, phát hành năm 2017. Sách của Nhà xuất bản Thông tin và truyền thông, do Nguyễn Xuân Hồng dịch, Công ty Cổ phần Bách Việt là đơn vị ủy thác bản quyền.

Cuốn sách cho thấy sự giao thoa giữa công nghệ và tri thức trong kỷ nguyên mới.

Câu chuyện bắt đầu khi Edmond Kirsch - một thiên tài công nghệ sắp công bố một khám phá khoa học có khả năng làm thay đổi vĩnh viễn tư duy nhân loại về nguồn gốc sự sống và tương lai loài người. Nhưng trước khi kịp công bố phát hiện chấn động đó, Kirsch bị ám sát giữa buổi thuyết trình tại bảo tàng Guggenheim ở Bilbao (Tây Ban Nha).

Giữa sự hỗn loạn bởi cái chết của Edmond Kirsch, 2 người bạn của anh là Giáo sư đại học Ha vớt tên là Robert Langdon và Ambra Vidal - giám đốc bảo tàng cùng nhau chạy trốn để tìm cách tiếp cận với tài liệu Edmond Kirsch chưa kịp công bố. Vì  Ambra Vidal đang là hoàng hậu tương lai của Tây Ban Nha, nên hành trình giải mật của hai người phải vượt qua các tầng lớp quyền lực và giáo quyền, để tìm cách đưa khám phá của Kirsch ra ánh sáng.

Kể về một câu chuyện diễn ra trong vòng chưa đầy 24 giờ, với nhịp độ nhanh, tình tiết dồn dập, cuốn sách mang đến cho người đọc một không gian đặc sắc với các địa danh nổi bật tại Tây Ban Nha như bảo tàng Guggenheim, nhà thờ Sagrada Família, cung điện hoàng gia… góp phần tạo nên bối cảnh hấp dẫn.

Sau các nỗ lực khám phá của Robert Langdon và Ambra Vidal, công bố của Kirsch được đưa ra ánh sáng. Đó là những câu trả lời nhờ sự tiến bộ vượt bậc của khoa học và trí tuệ nhân tạo. Trả lời câu hỏi Chúng ta đến từ đâu, anh khẳng định mọi loài sống đều là kết quả tất yếu của vật lý và hóa học. Khi năng lượng và thông tin đạt đến ngưỡng phức tạp đủ cao, sự sống tự tổ chức và nảy sinh. Trả lời câu hỏi Chúng ta sẽ đi về đâu, anh khẳng định: từ sự tiến hóa công nghệ. Con người đang hòa nhập với máy móc. Trí tuệ nhân tạo không phải là mối đe dọa, mà là bước tiếp theo của loài người. Một ngày không xa, ý thức con người sẽ được tăng cường, lưu trữ, và chia sẻ - vượt qua giới hạn của thể xác.

Trong sách, nhà văn lồng ghép các yếu tố công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), mạng lưới siêu máy tính, và vai trò của khoa học trong định hình tư tưởng nhân loại, phản ánh sự giao thoa giữa đạo và đời, giữa cái cổ điển và cái hiện đại. Trong đó, đoạn viết về việc ứng dụng AI trong thuyết minh bảo tàng và cuộc kiếm tìm để giải mật các tài liệu của Edmond Kirsch là nội dung đặc sắc và hiện đại với sự có mặt của nhân vật AI có tên Winston.

Nếu bạn không thích những vấn đề về triết học hay tôn giáo trong Nguồn cội, bạn vẫn thấy cuốn sách hấp dẫn bởi các tình tiết ly kỳ và những khả năng vượt trội của trí tuệ nhân tạo trong đó. Cuốn sách khẳng định con người và công nghệ đang hòa làm một - tiến tới một tương lai nơi trí tuệ nhân tạo không thay thế mà mở rộng năng lực con người. Đồng thời khẳng định công nghệ không phải là mối đe dọa mà là sự tiến hóa tất yếu. Từ đó, Dan Brown lý giải về sự hiện hữu và số phận của chính loài người; đồng thời cho thấy sự giao thoa giữa công nghệ và tri thức trong kỷ nguyên mới.

Ngọc Mai