Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.

Tham dự có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị: Phan Đình Trạc, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo; Nguyễn Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao.

Cùng dự có đồng chí Đỗ Văn Chiến, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, lãnh đạo một số bộ, ban, ngành Trung ương, lãnh đạo các tỉnh ủy, thành ủy khu vực phía nam, các chuyên gia, nhà khoa học.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo Phan Đình Trạc nêu rõ, Dự thảo Đề án được Ban Chỉ đạo tập trung chỉ đạo, xây dựng, hoàn thiện trên cơ sở chắt lọc 27 chuyên đề chuyên sâu của các chuyên gia, nhà khoa học, cán bộ quản lý có kinh nghiệm lý luận và thực tiễn sâu sắc tại 3 cuộc hội thảo quốc gia; 6 cuộc hội thảo, tọa đàm khoa học chuyên đề chuyên sâu. Ban Chỉ đạo cũng đã tổ chức 3 phiên họp để xin ý kiến các thành viên Ban Chỉ đạo về dự thảo Đề án. Tổ Biên tập xây dựng Đề án với sự tham gia của nhiều cán bộ, chuyên gia, nhà khoa học pháp lý đầu ngành đã nghiêm túc nghiên cứu, tiếp thu, khẩn trương hoàn thiện dự thảo Đề án để xin ý kiến tại hội nghị.

Dự thảo Đề án đã bám sát Cương lĩnh của Đảng, Hiến pháp của đất nước qua các thời kỳ, các Nghị quyết của Trung ương, nhất là Văn kiện Đại hội XIII của Đảng; xác định, làm rõ những vấn đề lý luận cơ bản về Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam, với bản chất, đặc trưng cơ bản, bao trùm nhất. Trên cơ sở đó, Đề án đã đánh giá những kết quả đạt được, hạn chế, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm trong xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam thời gian qua; xác định quan điểm, mục tiêu, đột phá và phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2045.

 Toàn cảnh hội nghị.

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, đây là lần thứ ba Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án tổ chức hội nghị lấy ý kiến của các tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương, sau các hội nghị tại miền bắc và miền trung, nhằm góp ý cho Dự thảo Đề án lần thứ ba. Dự thảo đề án xin ý kiến là sản phẩm của trí tuệ tập thể, phản ánh tương đối đầy đủ kết quả nghiên cứu của các cơ quan và ý kiến của các thành viên Ban Chỉ đạo.

Với tinh thần làm việc nghiêm túc, trách nhiệm, không khí thảo luận dân chủ, nhiều ý kiến đóng góp thẳng thắn, tâm huyết vào nhiều nội dung trọng tâm của Đề án, trong đó có nhiều vấn đề mới, khó. Các địa phương đánh giá, dự thảo Đề án đã được xây dựng công phu, nghiêm túc, bám sát Cương lĩnh, Hiến pháp và Nghị quyết của Đảng, nhất là Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Nội dung đã bao quát được đầy đủ các vấn đề trọng tâm trong xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam; 3 khâu đột phá chiến lược nêu trong dự thảo Đề án đã xác định đúng trọng tâm, các nhiệm vụ, giải pháp đưa ra khá cụ thể, rõ ràng, phù hợp yêu cầu thực tiễn.

Bên cạnh đó, cũng có nhiều ý kiến góp ý rất trách nhiệm, đi thẳng vào những vấn đề cần nghiên cứu, chỉnh sửa, bổ sung, để tiếp tục hoàn thiện dự án. Đó là cân nhắc đổi mới tổ chức Viện Kiểm sát, quản lý thi hành án, đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng, tình trạng cấp ủy bao biện, làm thay công việc nhà nước, phân cấp, phân quyền cho địa phương, sắp xếp đơn vị hành chính, dân chủ đại diện, chống tham nhũng trong bộ máy Nhà nước, thu gọn đầu mối cơ quan điều tra…

Chủ tịch nước đánh giá nhiều ý kiến rất quan trọng, xuất phát từ yêu cầu thực tiễn; gắn với công việc hằng ngày của các cấp ủy, chính quyền của một khu vực năng động, sáng tạo, tiên phong trong phát triển kinh tế; phản ánh đúng tâm tư, nguyện vọng của đông đảo cán bộ, đảng viên và nhân dân các tỉnh phía nam. Qua đó, tạo thêm động lực, quyết tâm để toàn Đảng, toàn dân thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam.

Tại hội nghị này, Chủ tịch nước cũng nêu khái quát một số kết quả đã đạt được trong quá trình xây dựng Đề án, trong đó nhấn mạnh về nhận thức, đến nay, chúng ta đã đạt được sự thống nhất cao về những vấn đề chính trị-pháp lý cốt lõi, quan trọng về nhà nước pháp quyền và Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam. Từ chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng thể hiện tại Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên CNXH (Cương lĩnh năm 1991 và bổ sung năm 2011), cũng như các văn kiện của Đại hội Đảng (từ nhiệm kỳ VII đến nhiệm kỳ XIII) và Hiến pháp 2013, trong những năm qua, Đảng ta đã vận dụng sáng tạo để đề ra chủ trương, đường lối xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam.

Đặc biệt, Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã khẳng định "Xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân do Đảng lãnh đạo là nhiệm vụ trọng tâm của đổi mới hệ thống chính trị". Trong bài viết “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam", Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định, một trong những đặc điểm của xã hội XHCN mà nhân dân Việt Nam đang phấn đấu xây dựng là có Nhà nước pháp quyền XHCN của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân do Đảng Cộng sản lãnh đạo.

Chủ tịch nước nhấn mạnh, chúng ta nhất quán quan điểm chỉ đạo là toàn bộ quá trình xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam phải luôn đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, dựa trên nền tảng chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc, những thành tựu và kinh nghiệm thực tiễn xây dựng và phát triển đất nước, tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế, phù hợp điều kiện, hoàn cảnh Việt Nam; bảo đảm giữ vững ổn định chính trị, chủ quyền quốc gia dân tộc, giữ vững định hướng XHCN và phát huy ngày càng tốt hơn dân chủ XHCN.

Có thể nói, đây là những quan điểm đúng đắn, khoa học, dựa trên những cơ sở lý luận vững chắc, quá trình thực tiễn phong phú và kế thừa những bài học kinh nghiệm sâu sắc của Đảng ta qua nhiều nhiệm kỳ, nhất là trong thời kỳ đổi mới.

Sau hội nghị, Chủ tịch nước đề nghị các tỉnh ủy, thành ủy tiếp tục tổ chức nghiên cứu kỹ lưỡng tài liệu Đề án, hướng dẫn, phổ biến, quán triệt trong cấp ủy, tổ chức đảng, trong cơ quan, đơn vị và toàn thể cán bộ, đảng viên. Ban Nội chính Trung ương chủ trì, phối hợp Ban Tuyên giáo Trung ương chỉ đạo cung cấp, định hướng thông tin cho các cơ quan thông tấn, báo chí để đẩy mạnh tuyên truyền, giúp cán bộ, đảng viên và nhân dân hiểu rõ về Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam, nắm vững chủ trương, quan điểm, mục tiêu, định hướng của Đảng, từ đó ủng hộ việc xây dựng Đề án và tích cực, chủ động tham gia thực hiện Chiến lược ngay khi Nghị quyết được Trung ương thông qua.

Chủ tịch nước khẳng định, dưới sự lãnh đạo của Đảng, trực tiếp là Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị và Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, chúng ta tin tưởng chắc chắn rằng Đảng, Nhà nước và nhân dân ta sẽ thực hiện thành công nhiệm vụ xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân do Đảng lãnh đạo, hướng tới một xã hội dân chủ, công bằng, công lý, hiện đại, nhân văn, mang lại ấm no, hạnh phúc cho nhân dân.