Về công tác bảo đảm nguồn cung xăng dầu: Hai nhà máy lọc dầu trong nước gồm Nghi Sơn và Bình Sơn trong ba tháng cuối năm dự kiến sản xuất 4,4 triệu m3, chiếm 80% tổng nhu cầu (hiện hai nhà máy đều đang vận hành ở công suất tối đa, Nhà máy lọc hóa dầu Bình Sơn dự kiến sẽ vận hành ở mức công suất 105% trong quý IV/2022). Lượng còn lại sẽ nhập khẩu để bảo đảm cung ứng cho thị trường.

Về cơ bản, lượng sản xuất và nhập khẩu như trên theo đúng kế hoạch đã phân giao thực hiện cho các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu để cân đối cung cầu từ đầu năm 2022.

Nguồn cung xăng dầu trên thị trường mặc dù có nhiều khó khăn nhưng cơ bản vẫn được cung ứng đủ để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng. Một số địa bàn khu vực phía nam có hiện tượng các cửa hàng xăng dầu đóng cửa, ngừng bán hàng.

Để bảo đảm nguồn cung xăng dầu trong nước, Bộ Công thương sẽ tiếp tục chỉ đạo các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu tiếp tục thực hiện nghiêm kế hoạch phân giao tổng nguồn và hạn mức nhập khẩu tối thiểu đã được Bộ Công thương phê duyệt năm 2022; chỉ đạo các thương nhân đầu mối, thương nhân phân phối hỗ trợ để điều phối nguồn hàng, tăng cường cung ứng xăng dầu tại một số địa phương có hiện tượng thiếu xăng dầu cục bộ nhằm bảo đảm duy trì nguồn cung xăng dầu liên tục cho thị trường trong nước phục vụ sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng của người dân và doanh nghiệp.

Phối hợp Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố chỉ đạo các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu trên địa bàn có phương án bảo đảm nguồn cung xăng dầu; duy trì việc cung ứng xăng dầu trong hệ thống phân phối của doanh nghiệp; chỉ đạo các đơn vị chức năng trên địa bàn đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định về duy trì bán lẻ xăng dầu tại các cửa hàng xăng dầu theo đúng quy định.

Phối hợp Bộ Tài chính, điều hành giá xăng dầu bám sát diễn biến giá xăng dầu thế giới, phù hợp diễn biến cung cầu xăng dầu trong nước để bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các chủ thể tham gia thị trường xăng dầu, khuyến khích các doanh nghiệp duy trì nguồn cung và hạn chế các hành vi đầu cơ găm hàng hoặc buôn lậu xăng dầu qua biên giới sang các nước lân cận. Chỉ đạo các thương nhân đầu mối, thương nhân phân phối hỗ trợ để điều phối nguồn hàng, tăng cường cung ứng xăng dầu tại một số địa phương có hiện tượng thiếu xăng dầu cục bộ.

Chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường trên toàn quốc phối hợp chặt chẽ các lực lượng chức năng trên địa bàn tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường một cách chặt chẽ ở khâu bán lẻ và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định.

Kiến nghị Bộ Tài chính tiếp tục rà soát và điều chỉnh mức chi phí đưa xăng dầu từ nước ngoài về Việt Nam đang tiếp tục tăng cao trong thời gian qua, bảo đảm tính đúng, tính đủ chi phí này trong công thức tính giá cơ sở mặt hàng xăng dầu theo mức phù hợp thực tế nhằm hỗ trợ, khuyến khích các doanh nghiệp tăng lượng nhập hàng, bảo đảm duy trì nguồn cung xăng dầu ổn định cho thị trường.

Kiến nghị Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng thương mại có chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu về hạn mức tín dụng, lãi suất ưu đãi, nguồn ngoại tệ nhằm giúp các doanh nghiệp giảm chi phí tài chính, tăng nguồn lực để nhập khẩu, mua xăng dầu từ nguồn sản xuất trong nước, bảo đảm cung ứng xăng dầu cho thị trường.

Về vấn đề số lượng thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu, hiện nay, Việt Nam có 38 thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu (theo khái niệm quy định tại Nghị định số 83/2014/NĐ-CP và Nghị định số 95/2021/NĐ-CP); trong đó có bốn thương nhân chỉ kinh doanh nhiên liệu hàng không. Nếu so sánh các nước trong khu vực thì số lượng thương nhân đầu mối nêu trên là tương đối thấp do điều kiện gia nhập thị trường làm thương nhân đầu mối của Việt Nam còn tương đối cao.

Hầu hết các nước trong khu vực không quy định về việc hạn chế doanh nghiệp tham gia thị trường xăng dầu (chưa kể một số nước khuyến khích sự tham gia của các doanh nghiệp vào lĩnh vực này) nhằm tăng tính cạnh tranh của thị trường xăng dầu. Việc quản lý nhà nước chủ yếu tập trung vào vấn đề kiểm soát chất lượng, dự trữ bảo đảm an ninh năng lượng, tính an toàn trong kinh doanh và bảo vệ môi trường.

Đối với việc xem xét lại thời gian điều hành giá bán lẻ xăng dầu: Theo quy định tại Nghị định số 95/2021/NĐ-CP, thời gian điều hành giá xăng dầu giữa hai kỳ điều hành đã được điều chỉnh giảm từ 15 ngày xuống 10 ngày (cụ thể vào các ngày 1, 11, 21 hằng tháng). Việc rút ngắn thời gian điều hành nêu trên đã được điều chỉnh trên cơ sở ý kiến của các doanh nghiệp, Hiệp hội Kinh doanh xăng dầu. Khoảng thời gian 10 ngày được các doanh nghiệp nhận định là phù hợp phương thức tính giá mua bán và nhập hàng của các doanh nghiệp, phù hợp chu kỳ lấy giá để tính chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Tổng cục Thống kê, giữ mức ổn định tương đối để thực hiện kế hoạch kinh doanh của doanh nghiệp cũng như mục tiêu bình ổn thị trường.

Tuy nhiên, trong thời gian tới, Bộ Công thương sẽ tiếp tục phối hợp Bộ Tài chính và các đơn vị liên quan, rà soát, đánh giá và nếu cần thiết sẽ đề xuất Chính phủ sửa đổi quy định về thời gian điều hành giá cũng như một số quy định khác trong Nghị định số 95/2021/NĐ-CP và Nghị định số 83/2014/NĐ-CP cho phù hợp với thực tế.

Về quy định mức chiết khấu tối thiểu trong kinh doanh xăng dầu: Nhà nước chỉ quản lý và điều hành giá bán lẻ mặt hàng xăng dầu để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và điều hành kinh tế vĩ mô, không điều chỉnh mức chiết khấu trong kinh doanh xăng dầu.

Thị trường xăng dầu trong nước hiện đã tương đối cạnh tranh với sự tham gia của ngày càng nhiều chủ thể kinh doanh xăng dầu, do đó, Nhà nước không nên can thiệp vào những thỏa thuận dân sự, phù hợp quy định của pháp luật giữa các doanh nghiệp, giúp lĩnh vực kinh doanh xăng dầu phát triển theo định hướng kinh tế thị trường.

Xăng dầu là mặt hàng kinh doanh có điều kiện, cần bảo đảm về chất lượng, kiểm soát về giá bán. Theo quy định hiện hành, đại lý bán lẻ xăng dầu chỉ được lấy từ một nguồn trong cùng một thời điểm để bảo đảm kiểm soát được nguồn gốc, chất lượng xăng dầu. Tuy nhiên, trên thị trường có rất nhiều đơn vị cung ứng xăng dầu cho nên đại lý bán lẻ xăng dầu có thể lựa chọn, thay đổi đơn vị cung cấp có uy tín để hợp tác kinh doanh lâu dài.

Do đó, thời gian tới, Bộ Công thương sẽ phối hợp Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ và các cơ quan chức năng rà soát, đánh giá và báo cáo Chính phủ xem xét việc sửa đổi, bổ sung các quy định cho phù hợp với thực tế phát sinh thời gian qua.