Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đón tiếp Tổng thống Brazil Lula da Silva tại thủ đô Paris. (Ảnh: EFE)

Trong chuyến công du châu Âu lần này, nhà lãnh đạo Brazil đã tới thăm Vatican, Italia và Pháp. Chuyến đi nhằm làm ấm lại mối quan hệ giữa một trong những nền kinh tế hàng đầu khu vực Mỹ Latin với các quốc gia châu Âu, sau khoảng thời gian Brazil rơi vào tình trạng cô lập về ngoại giao dưới thời chính quyền tổng thống tiền nhiệm.

Bên cạnh đó, Brazil cũng muốn củng cố hơn nữa vai trò lãnh đạo trong khu vực, nhất là trong việc tháo gỡ các nút thắt đang vướng mắc trong thỏa thuận thương mại tự do (FTA) giữa Khối thị trường chung Nam Mỹ (Mercosur) với EU. Hai bên từng đạt được thỏa thuận khung về FTA vào năm 2019, sau khoảng thời gian dài đàm phán khó khăn. Tuy vậy, hiệp định này đến nay vẫn bị đình trệ do những lo ngại từ phía châu Âu về nhiều vấn đề.

Tại buổi hội kiến ở Tòa thánh Vatican, Giáo hoàng Francis và Tổng thống Lula da Silva bày tỏ hài lòng về mối quan hệ song phương, đồng thời nhất trí tăng cường hợp tác nhằm thúc đẩy các giá trị đạo đức và lợi ích chung. Hai bên cũng trao đổi quan điểm về tình hình chính trị-xã hội của khu vực, thảo luận về các biện pháp thúc đẩy hòa bình và giảm thiểu tình trạng bất bình đẳng, bên cạnh việc bảo đảm quyền lợi cho người thổ dân bản địa và tăng cường bảo vệ môi trường.

Cuộc gặp sau đó với người đồng cấp Italia Sergio Mattarella (X.Mát-ta-rê-la) và Thủ tướng Giorgia Meloni (G.Mê-lô-ni) đánh dấu lần đầu tiên một nguyên thủ quốc gia của Brazil thăm chính thức Italia kể từ năm 2015. Chuyến thăm thể hiện tầm quan trọng trong quan hệ hợp tác song phương Brazil-Italia, hai quốc gia là đối tác chiến lược kể từ năm 2007, đồng thời thúc đẩy quá trình Brazil hội nhập sâu rộng hơn vào các chương trình nghị sự quốc tế. Italia cũng là một trong những quốc gia ủng hộ mạnh mẽ việc ký kết FTA giữa EU với Mercosur.

Các chuyên gia đánh giá, cuộc gặp giữa Tổng thống cánh tả của Brazil và nữ Thủ tướng cánh hữu của Italia không chỉ củng cố mối quan hệ song phương, mà còn giúp Tổng thống Lula da Silva gạt bỏ những nghi ngờ cả ở trong và ngoài nước về việc ông đang xây dựng đường lối đối ngoại dựa trên ý thức hệ. Phát biểu ý kiến tại buổi hội đàm, Tổng thống Brazil khẳng định, vấn đề ý thức hệ cần phải được gạt qua một bên để hướng tới lợi ích chung của mỗi quốc gia trong các vấn đề quan trọng mà hai bên trao đổi.

Ngoài việc củng cố mối quan hệ giữa Brazil với Vatican và Italia, chuyến công du châu Âu của Tổng thống Brazil còn đặt trọng tâm vào việc tìm ra giải pháp giải quyết những vướng mắc trong vấn đề ký kết FTA Mercosur-EU, thông qua cuộc gặp giữa ông Lula da Silva và người đồng cấp Pháp Emmanuel Macron (Ê.Ma-crông).

Pháp là một trong những quốc gia châu Âu thẳng thắn lên tiếng cho rằng Chính phủ Brazil dưới thời chính quyền tổng thống tiền nhiệm đã không có những biện pháp kịp thời nhằm ngăn chặn tình trạng tàn phá rừng nghiêm trọng ở Amazon, đồng thời không thực hiện tốt những cam kết vì môi trường. Pháp cùng một số nước có nền nông nghiệp mạnh trong EU không muốn mở cửa thị trường cho các sản phẩm nông nghiệp cạnh tranh từ Mercosur. Ở chiều ngược lại, theo quan điểm của các hiệp hội công nghiệp Brazil, việc các sản phẩm châu Âu tràn vào Nam Mỹ sẽ là mối đe dọa với nền kinh tế, nhất là trong lĩnh vực việc làm. Dù hai bên vẫn còn một số rào cản cần phải vượt qua, song các nhà lãnh đạo cũng tin tưởng vào triển vọng ký kết FTA Mercosur-EU suôn sẻ vào cuối năm nay.

Theo các chuyên gia, chuyến thăm lần này của Tổng thống Lula da Silva được xem như bước khởi đầu mới cho quan hệ tốt đẹp giữa Brazil và các thành viên EU. Bên cạnh đó, thông qua việc tham dự Hội nghị thượng đỉnh về Hiệp ước tài chính toàn cầu mới do Pháp chủ trì, Tổng thống Brazil cũng mong muốn đẩy mạnh hơn nữa hợp tác quốc tế và khẳng định vai trò trong giải quyết các vấn đề quan trọng toàn cầu, như bảo vệ môi trường hay đấu tranh trong cuộc chiến chống bất bình đẳng.