Niềm vui từ những ngôi nhà mới

Đến thôn 20, xã Lang Quán (Yên Sơn) hôm nay ai cũng vui mừng vì được thấy những ngôi nhà xây khang trang tô điểm thêm cho xóm làng thêm hiện đại, thể hiện sự no ấm, hạnh phúc. Thế nhưng ít ai biết, thôn này có 85 hộ thì 100% là đồng bào dân tộc thiểu số và hộ di dân, tái định cư công trình xây dựng thủy điện Tuyên Quang. Ngày mới về tái định cư tỷ lệ hộ nghèo chiếm đa số, cuộc sống trên quê mới hết sức khó khăn khi phải chuyển nghề, phải học cách thích nghi với cuộc sống nơi quê mới. Song được sự hỗ trợ của các cấp chính quyền cùng với sự nỗ lực vươn lên những người dân tái định cư đã dần ổn định cuộc sống, đặc biệt những chính sách của Nhà nước cũng như huy động các nguồn lực xã hội hóa nhằm hỗ trợ về nhà ở đã giúp hộ nghèo nơi đây "an cư lạc nghiệp".

Những ngôi nhà mới của hộ nghèo thôn 20, xã Lang Quán (Yên Sơn) hoàn thành có sự hỗ trợ từ Đề án xóa nhà ở tạm,
dột nát trên địa bàn tỉnh.

Gia đình anh Bàn Càn Líu ở thôn 20 có hoàn cảnh rất khó khăn khi bản thân anh bị dị tật bẩm sinh sống cùng mẹ già yếu. Năm trước gia đình anh được Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (Viettin Bank) hỗ trợ 50 triệu đồng làm nhà mới thay thế ngôi nhà xuống cấp không đảm bảo sinh hoạt. Cùng với sự hỗ trợ của chính quyền địa phương khi huy động lực lượng dân quân, đoàn viên thanh niên, Nhân dân... tham gia hỗ trợ ngày công lao động đã giúp gia đình làm ngôi nhà mới. Anh Líu xúc động chia sẻ, nếu không có sự hỗ trợ từ các cấp các ngành, các đơn vị, doanh nghiệp thì không biết bao giờ gia đình anh mới có nhà mới để ở. Anh rất mừng vì những hộ nghèo có hoàn cảnh đặc biệt như gia đình anh ngày càng nhận được sự quan tâm sẻ chia để vươn lên trong cuộc sống, vươn lên thoát nghèo.

Đối với gia đình anh Dương Văn Día, dân tộc Mông ở thôn Tân An, xã Đông Thọ niềm vui lớn cũng đã đến khi  gia đình anh đã được Quỹ "Vì người nghèo" huyện Sơn Dương hỗ trợ làm ngôi nhà mới. Kể từ ngày có nhà mới, gia đình anh đã đẩy mạnh tăng gia sản xuất. Anh Día phấn khởi nói, gia đình anh rất cảm ơn sự quan tâm của các cấp, các ngành, có nhà mới rồi không lo mưa nắng nữa, gia đình sẽ đẩy mạnh đầu tư phát triển mô hình chăn nuôi, trồng trọt cố gắng vươn lên thoát nghèo trong thời gian sớm nhất.

Trong thời gian qua, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh đã tăng cường công tác tuyên truyền, vận động cán bộ, công nhân, viên chức, các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm tích cực tham gia ủng hộ, xây dựng Quỹ "Vì người nghèo" các cấp. Đồng thời chủ trì ban hành Đề án xóa nhà ở tạm, dột nát cho hộ nghèo trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang giai đoạn 2021 - 2025. Đề án nhằm tập trung huy động mọi nguồn lực để hỗ trợ, giúp đỡ hộ nghèo làm nhà ở, góp phần thực hiện thắng lợi các chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2021 - 2025. Tính đến tháng 9-2023, sau gần 2 năm triển khai thực hiện đã có 3.528 hộ nghèo trên địa bàn tỉnh được hỗ trợ làm mới và sửa chữa nhà ở với tổng số tiền trên 350 tỷ đồng từ cộng đồng, xã hội và gia đình. Trong đó, ưu tiên hỗ trợ cho hộ nghèo có thành viên là người có công với cách mạng, hộ nghèo thuộc các xã xây dựng nông thôn mới, hộ nghèo là dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn…

Gỡ khó, đẩy nhanh tiến độ hỗ trợ làm nhà ở cho hộ nghèo

Với ý thức trách nhiệm và tinh thần luôn hướng về người nghèo, các phong trào ủng hộ, giúp đỡ người nghèo trên địa bàn tỉnh ngày càng được triển khai thực hiện có hiệu quả. MTTQ tỉnh và MTTQ các cấp với vai trò tập hợp, xây dựng, lan tỏa tinh thần đoàn kết trong cộng đồng từ đó giúp vận động, huy động nhiều nguồn lực để xóa nhà ở tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh.

Các địa phương đã vận động, huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc. Các lực lượng như dân quân, đoàn viên, thanh niên và Nhân dân cùng tham gia đóng góp ngày công lao động, vật liệu xây dựng, đào móng, đổ bê tông... để hỗ trợ hộ nghèo sớm hoàn thành ngôi nhà mới theo đúng kế hoạch, tiến độ. Đồng chí Ma Văn Tỵ, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Hùng Mỹ (Chiêm Hóa) cho biết, trong 2 năm qua, toàn xã đã thực hiện hỗ trợ làm mới, sửa chữa gần 40 ngôi nhà cho hộ nghèo. Cùng với nguồn lực hỗ trợ của các cơ quan, đơn vị các cấp thì việc huy động các lực lượng tại chỗ, đặc biệt là Nhân dân tham gia ngày công lao động đã phát huy tinh thần đoàn kết, chung tay để những ngôi nhà cho hộ nghèo sớm hoàn thành.

Các đồng chí lãnh đạo Hội Cựu chiến binh Việt Nam, lãnh đạo tỉnh, huyện Sơn Dương và các đại biểu tại
Lễ khánh thành nhà mới tại xã Bình Yên (Sơn Dương).

Toàn tỉnh cũng đang đẩy mạnh Tháng cao điểm "Vì người nghèo" năm 2023. Đồng thời tăng cường huy động, lồng ghép các nguồn lực để tập trung hỗ trợ làm nhà ở cho hộ nghèo, trong đó quyết tâm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững. Tại Tuyên Quang, Dự án 5 Hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo được triển khai thực hiện tại 2 huyện Na Hang và Lâm Bình. Trong đó, có 1.675 hộ nghèo, hộ cận nghèo được hỗ trợ, xây mới sửa chữa nhà ở. Riêng năm 2023 hỗ trợ 425 hộ (xây mới 192 nhà, sửa chữa 233 nhà). Tính đến hết tháng 9-2023, tỷ lệ giải ngân đạt 52,90%...

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện làm nhà ở cho hộ nghèo cũng gặp phải những khó khăn, vướng mắc đó là: việc phối hợp giữa các cấp, các ngành trong việc rà soát hộ nghèo có nhu cầu về nhà ở và thực hiện chính sách hỗ trợ làm nhà ở cho hộ nghèo có nơi chưa chặt chẽ; một số hộ nghèo sai thông tin hoặc chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; mức hỗ trợ làm mới, sửa chữa nhà ở cho hộ nghèo còn thấp nên khả năng của các hộ nghèo tự đảm đương kinh phí còn lại để xây mới còn rất khó khăn; hộ nghèo ở xã trung tâm nên việc vận chuyển vật liệu xây dựng khó khăn… Song với tinh thần quyết tâm hoàn thành các mục tiêu đề ra, hiện tỉnh đang chỉ đạo các ngành, các huyện tiếp tục đôn đốc các xã đẩy nhanh tiến độ làm nhà ở cho hộ nghèo, cận nghèo theo đúng quy định, phấn đấu hoàn thành giải ngân đạt 100% kế hoạch đề ra.

Đồng chí Nguyễn Việt Hùng, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết, năm 2023 toàn tỉnh có kế hoạch giảm tỷ lệ hộ nghèo 3,51%, giảm từ 18,9% xuống còn 15,39%. Đây là mục tiêu khó tuy nhiên với việc triển khai đồng bộ các giải pháp như: hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở, đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm cho người lao động, lồng ghép các nguồn lực các Chương trình mục tiêu quốc gia phù hợp, hiệu quả... hy vọng kết quả giảm nghèo sẽ đạt được mục tiêu đề ra.

Mục tiêu Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã xác định giảm từ 2% đến 2,5% hộ nghèo mỗi năm, đồng thời quyết tâm xây dựng Tuyên Quang trở thành tỉnh phát triển khá, toàn diện, bền vững trong khu vực miền núi phía Bắc. Với quyết tâm cao và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng, ủng hộ của các tầng lớp Nhân dân cộng với tinh thần, ý chí, khát vọng vươn lên thoát nghèo của mỗi hộ nghèo sẽ góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu về giảm nghèo trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới.

Đồng chí Tăng Thị Dương
Ủy viên BCH Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh

Tập trung tháo gỡ khó khăn thực hiện hiệu quả đề án

Thực hiện Đề án xóa nhà tạm, dột nát cho hộ nghèo trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2025, Ủy ban MTTQ tỉnh đã tập trung huy động, phân bổ nguồn lực để hỗ trợ kinh phí làm mới và sửa chữa nhà ở cho hộ nghèo đảm bảo chỉ tiêu, kế hoạch năm 2023. Kết quả, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh đã hoàn thành 1.064 nhà, trong đó làm mới 1.014 nhà, sửa chữa 50 nhà, đạt 94% kế hoạch năm. Đạt được kết quả như trên là nhờ có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận của Nhân dân các dân tộc trên địa bàn tỉnh. 

Thời gian tới, MTTQ các cấp tiếp tục phối hợp với chính quyền, các sở, ngành, tổ chức thành viên tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, huy động các nguồn lực thực hiện hiệu quả Đề án. Rà soát, cập nhật đầy đủ, chính xác hộ nghèo đang ở nhà tạm, dột nát để xác định nhu cầu làm mới và sửa chữa nhà ở theo lộ trình. Đồng thời, tổ chức kiểm tra, giám sát việc thực hiện triển khai hỗ trợ xóa nhà ở tạm, dột nát cho hộ nghèo ở các địa phương, đảm bảo tiến độ, kế hoạch đề ra từng năm và cả giai đoạn. MTTQ các xã, phường, thị trấn nắm chắc hoàn cảnh hộ nghèo, lập danh sách hộ nghèo không có khả năng đối ứng hoặc kinh phí đối ứng ít, từ đó có phương án hỗ trợ cụ thể, phù hợp với điều kiện của từng địa phương.

Đồng chí Nguyễn Trọng Đoan 
Phó Chủ tịch UBND huyện Na Hang

Tập trung các nguồn lực hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở

Với Na Hang, chủ trương hỗ trợ hộ nghèo, hộ cận nghèo làm nhà ở được cụ thể thành các kế hoạch: Kế hoạch "Triển khai thực hiện xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo trên địa bàn huyện Na Hang giai đoạn 2021 - 2025", dự án "Hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, cận nghèo tại các huyện nghèo thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025"; dự án "Hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo thuộc Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi".
Thông qua nguồn kinh phí của Nhà nước và các nguồn hỗ trợ khác, từ năm 2021 đến nay, huyện Na Hang đã có 596 hộ nghèo, hộ cận nghèo được hỗ trợ xây mới và sửa chữa, trong đó hỗ trợ xây mới 505 hộ, sửa chữa 91 hộ, với tổng kinh phí 29.850 triệu đồng. Ngoài nguồn lực của Nhà nước, huyện chủ trương kêu gọi, huy động nguồn lực từ các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân ủng hộ kinh phí, vật chất, công sức giúp người nghèo, người yếu thế, người bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh… có nhà ở ổn định. 

Đồng chí Vũ Xuân Thanh 
Bí thư Đảng ủy xã Tân Thanh (Sơn Dương)

Làm nhà ở gắn với tạo sinh kế để hộ nghèo vươn lên

Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo mà địa phương đang thực hiện có tác động trực tiếp tới an sinh xã hội, là tiêu chí quan trọng trong công cuộc xóa đói giảm nghèo. Cấp ủy, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội xã đã huy động cả hệ thống chính trị và người dân đồng hành với các hộ nghèo, giúp họ tháo gỡ khó khăn về nhà ở để chuyên tâm phát triển kinh tế, từng bước vươn lên thoát nghèo. Quá trình triển khai, xã Tân Thanh luôn xác định rõ mục tiêu, giải pháp trọng tâm, phân công trách nhiệm cụ thể cho từng tập thể, cá nhân trong công tác giảm nghèo. Trong đó, chú trọng thực hiện rà soát từng đối tượng, đánh giá hiện trạng và nguyên nhân nghèo của từng hộ, làm cơ sở lên phương án vận động hỗ trợ làm nhà. Song song với làm nhà ở, để giúp hộ nghèo vươn lên thoát nghèo, chúng tôi luôn quan tâm tạo sinh kế cho người nghèo như: hỗ trợ cây giống, con giống, chuyển giao khoa học, kỹ thuật, giải quyết việc làm đối với những hộ đã được hỗ trợ nhà ở; kêu gọi các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp, hợp tác xã chung tay giúp đỡ hộ nghèo có khó khăn về phát triển sản xuất, hỗ trợ sinh kế để từng bước thoát nghèo bền vững.

Anh Quan Văn Huấn 
Thôn Phổ Vền, xã Tân Mỹ (Chiêm Hóa)

Mong muốn được hỗ trợ làm nhà

Gia đình tôi thuộc hộ nghèo trong xã, mong ước lớn nhất của tôi là có một ngôi nhà khang trang, kiên cố để ổn định cuộc sống. Bởi ngôi nhà tạm gia đình sinh sống vừa chật hẹp và đã xuống cấp trầm trọng, có thể đổ sập bất cứ lúc nào. Dù đã vất vả làm ăn, thu nhập lại dựa cả vào việc làm nương, đồng áng nên chẳng đáng bao nhiêu, cộng với các con đang trong độ tuổi ăn, tuổi học vì thế gia đình luôn trong cảnh khó khăn. Gia đình rất mong muốn các cấp, các ngành, địa phương quan tâm, hỗ trợ gia đình để xây dựng căn nhà mới, để giúp gia đình "an cư, lạc nghiệp" vượt qua hoàn cảnh khó khăn, yên tâm lao động sản xuất để sớm vươn lên thoát nghèo.