Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường, ô nhiễm không khí là một trong những vấn đề môi trường đang được xã hội quan tâm. Trong đó, hoạt động giao thông vận tải được xác định là nguồn gây ô nhiễm không khí chính tại các thành phố lớn. Hiện nay, trên địa bàn thành phố Hà Nội, xe mô tô, xe gắn máy chiếm đến 95% về số lượng, mặc dù chỉ tiêu thụ 56% xăng nhưng lại thải ra tới 94% lượng HC, 87% lượng CO, 57% lượng NOx trong tổng lượng phát thải chất gây ô nhiễm môi trường không khí của các loại xe cơ giới.

Các chất ô nhiễm này gây ảnh hưởng lớn tới chất lượng môi trường không khí đô thị và tác động trực tiếp tới sức khỏe của người dân. Một giải pháp cần thiết để thúc đẩy giao thông xanh mang lại bầu không khí sạch là thường xuyên bảo dưỡng và kiểm tra định kỳ khí thải của xe mô tô, xe gắn máy, đồng thời, thay thế xe cũ không còn bảo đảm an toàn giao thông và nồng độ khí thải theo quy chuẩn.

Từ thực tế đó, UBND thành phố Hà Nội ban hành Kế hoạch số 172/KH-UBND, ngày 22-7-2021, triển khai thực hiện thí điểm đo kiểm khí thải xe mô tô, xe gắn máy đang lưu hành trên địa bàn thành phố.

Theo Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội Mai Trọng Thái, Chương trình “Xe sạch - Trời xanh” được triển khai tại Hà Nội từ hôm nay với các hoạt động chính như: Đo kiểm khí thải cho 3.000 - 5.000 xe mô tô, xe gắn máy của các hãng: Honda, Yamaha, Suzuki, Piaggio, SYM. Người dân Thủ đô sẽ được kiểm tra khí thải xe máy miễn phí tại 8 điểm trên địa bàn 6 quận: Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Đống Đa, Cầu Giấy, Thanh Xuân và Hà Đông.

Đối với xe máy lưu hành từ 5 năm trở lên (đăng ký trước năm 2017), chủ phương tiện được tặng dầu nhớt, trường hợp xe không đạt tiêu chuẩn khí thải, sẽ được hỗ trợ một phần chi phí bảo dưỡng tối đa không quá 200.000 đồng/xe để sửa chữa các bộ phận liên quan đến khí thải. Các phương tiện vẫn được tiếp tục lưu hành sau khi được kiểm tra khí thải.

Với chủ sở hữu có xe máy đăng ký lần đầu trước năm 2002 thuộc 5 hãng xe trên, nếu có nhu cầu chuyển đổi sang xe máy mới sẽ được tư vấn, hướng dẫn, nếu đáp ứng các điều kiện của chương trình sẽ nhận được các mức hỗ trợ từ các hãng xe, tối đa lên đến 4 triệu đồng.

Sau khi kết thúc chương trình, các sở, ngành, đơn vị sẽ đánh giá thực trạng và ảnh hưởng của phát thải xe máy, đặc biệt là xe máy cũ, đến chất lượng không khí; đồng thời, là cơ sở khoa học để hỗ trợ xây dựng và thực thi các chính sách về giao thông bền vững và bảo vệ môi trường trên địa bàn thành phố…