Những lời thề lịch sử

Từ 500 năm nay ở xứ biển Hải Phòng có Hội Minh thề. Người có chức sắc trong làng thề trước dân “ai lấy của công làm của tư xin thần linh đả tử” - Câu thề khiến lễ hội rất có sức cuốn hút và thuyết phục, nhắc nhở quan lại luôn làm việc thanh liêm, chính trực, không tham nhũng, tư túi của công và không dùng quyền uy bức ép nhân dân.  

Ấy là chuyện thời xửa xưa. Ngay tại Tuyên Quang, sáng ngày 17/8/1945, thay mặt Ủy ban giải phóng dân tộc, Chủ tịch Hồ Chí Minh trang trọng tuyên thệ trước hàng nghìn đồng bào: Chúng tôi là những người vừa được quốc dân đại hội bầu vào Ủy ban giải phóng dân tộc để lãnh đạo cuộc cách mạng của nhân dân. Trước lá cờ thiêng liêng của Tổ quốc, chúng tôi nguyện kiên quyết lãnh đạo nhân dân tiến lên, ra sức chiến đấu chống quân thù, giành độc lập cho Tổ quốc dù phải hy sinh đến giọt máu cuốí cùng cũng không lùi bước - Xin thề ! 

Thực hiện lời thề ấy, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã cùng Ủy ban giải phóng dân tộc lãnh đạo cuộc Cách mạng Tháng Tám thắng lợi, lập nên Nhà nước công nông đầu tiên tại Đông Nam Á.

Ngày 2/9/1945, một lần nữa, nhân dân cả nước sau khi nghe lãnh tụ kính yêu tuyên bố “Nước Việt Nam có quyền được hưởng tự do và độc lập và sự thật đã thành một nước tự do, độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mệnh và của cải để giữ vững quyền tự do và độc lập ấy” đã hô vang lời thề: “Kiên quyết một lòng ủng hộ Chính phủ lâm thời Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, ủng hộ Chủ tịch Hồ Chí Minh”, “Cùng Chính phủ giữ nền độc lập hoàn toàn cho Tổ quốc, thề Không đi lính, không làm việc, không bán lương thực, không đưa đường cho Pháp”.

Triệu triệu con người, triệu triệu tiếng hô cùng hòa làm một - thành lời thề của toàn dân kiên quyết thực hiện lời Hồ Chủ tịch. Nhờ thực hiện lời thề năm ấy, nên cơ đồ đất nước ta chưa bao giờ được như hôm nay.

Danh dự và trách nhiệm

Lời thề là sự cam kết, hứa hẹn một cách rất trịnh trọng, viện ra những vật linh thiêng hay cái quý báu giá trị nhất trong đời con người, như danh dự, tính mạng... để bảo đảm một điều rất quan trọng. Đối với người phương Đông nói chung và người Việt Nam nói riêng, lời thề được ví như “dao chém thớt”, như “đinh đóng cột”, không gì có thể xoay chuyển, đổi thay.

Mỗi đảng viên trong buổi lễ kết nạp đều đứng dưới cờ Đảng, đọc những lời thề danh dự nguyện “Suốt đời phấn đấu cho mục đích, lý tưởng của Đảng, đặt lợi ích của Tổ quốc, của giai cấp công nhân, nhân dân lao động lên trên lợi ích cá nhân”; “gắn bó mật thiết với nhân dân”; “phục tùng tổ chức, kỷ luật đảng”,...

Lớp lớp đảng viên cả nước đã thề và luôn luôn khắc sâu lời thề, phấn đấu rèn luyện để giữ vững lời thề trước Đảng.

Chúng ta cũng được chứng kiến lãnh đạo Đảng và Nhà nước khi nhậm chức đã thề “Tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Nhân dân và Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam. Tôi nguyện nỗ lực rèn luyện phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó”.

Trong lực lượng vũ trang, có 10 lời thề của quân đội, 5 lời thề của công an nhân dân. Các đại biểu dân cử, khi vận động tranh cử hay khi tiếp xúc cử tri, khi đăng đàn nghị sự cũng đều thề, hứa thực hiện nghĩa vụ của mình.

Đủ thấy, lời thề không chỉ là thủ tục, mà còn là cam kết thực hiện trách nhiệm, nghĩa vụ của người cán bộ, đảng viên, chiến sỹ.

Tuy nhiên trên thực tế, có không ít trường hợp mới thề đã quên ngay, giống câu “Thề cá trê chui ống” trong dân gian. Không ít đảng viên quên lời thề khi kết nạp nên suy thoái, làm ngược lại những lời thề trước đây. Trong những vụ án lợi dụng chức quyền để tham nhũng, tiêu cực trong thời gian qua thì phần lớn trong số đó là những đảng viên có chức, có quyền. Trên nhiều diễn đàn Quốc hội, hội đồng nhân dân các cấp, người dân cũng nhiều lần nhận được những lời hứa nhưng không thực hiện nên giảm niềm tin vào lời thề, lời hứa của cán bộ, đảng viên. Đây chính là nguy cơ lớn đe dọa sự tồn vong của Đảng, của chế độ.

Mùa xuân Quý Mão này, Đảng ta bước vào tuổi 93. Đội ngũ của Đảng đang ngày càng lớn mạnh, là nhiều thêm những lời thề trước Đảng, trước Dân. Để những lời thề ấy giữ được giá trị thiêng liêng và độ tin cậy, cần củng cố, tăng cường kỷ luật của Đảng, coi trọng việc nâng cao chất lượng đảng viên theo tinh thần “thà ít mà tốt”. Đồng thời, làm tốt việc kiểm tra, giám sát thực hiện lời thề trước Đảng, lời hứa trước dân của đảng viên và các đại biểu dân cử. Và trên hết, mỗi cán bộ, đảng viên cần cẩn trọng trước khi thề thốt, hứa hẹn với đồng chí, đồng bào; đã thề, đã hứa thì phải dốc lòng làm bằng được.