Các chi, đảng bộ cơ sở gặp không ít khó khăn trong việc phát triển đảng viên từ lực lượng DQTV, DBĐV. Nhiều thanh niên chưa tỏ rõ ý chí phấn đấu vào Đảng, ngại thử thách. Ở một số địa phương, do điều kiện kinh tế gia đình, một số thanh niên trong lực lượng DQTV, DBĐV đi làm ăn xa nên việc sinh hoạt ở địa phương không thường xuyên, gây khó khăn cho công tác bồi dưỡng kết nạp đảng...

Nguồn dồi dào nhưng khó kết nạp

Hiện nay, tỷ lệ DQTV chiếm 1,7% dân số toàn tỉnh. Mỗi năm, tỉnh ta có từ 800 - 850 bộ đội xuất ngũ về địa phương. Đa phần DQTV, DBĐV đang trong độ tuổi lao động, là lao động chính trong gia đình, một bộ phận thường xuyên đi làm ăn xa. Quân số đông, đây cũng là nguồn dồi dào để phát triển đảng. Tuy nhiên, do tập trung phát triển kinh tế nên DQ và DBĐV chưa “mặn mà” đứng trong hàng ngũ của Đảng. Đây cũng là nguyên nhân cốt lõi của khó khăn trong công tác phát triển đảng trong lực lượng DQTV, DBĐV hiện nay.

Do gia đình thuộc hộ nghèo nên chiến sỹ dân quân Triệu Thị Nghim, dân tộc Dao, thôn Thôm Luông, xã Thượng Nông (Na Hang) thường xuyên đi lao động ngoài tỉnh. Hằng năm, khi có lệnh gọi huấn luyện quân sự, chị đều sắp xếp thời gian về hơn chục ngày, huấn luyện đảm bảo thời gian và chất lượng xong chị lại đi. Đồng chí Nguyễn Văn Trấn, Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã cho biết, đa phần DQ, DBĐV của xã là dân tộc thiểu số, thuộc diện nghèo, cận nghèo. Hằng năm, toàn xã có DQ và DBĐV đi làm ăn xa chiếm khoảng 30% tổng số lực lượng. Đi làm ăn xa là tất yếu nên tạo nguồn, phát triển Đảng trong nhóm này là điều rất khó khăn.

Kết quả huấn luyện là tiêu chí quan trọng để đánh giá, xét kết nạp Đảng đối với lực lượng DBĐV.

Tiểu đội trưởng Tiểu đội 2, Trung đội dân quân cơ động của xã Yên Phú (Hàm Yên) Vũ Xuân Thủy là bưu tá xã. Mười mấy năm là DQ, anh Thủy luôn tâm huyết, hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao song cứ mỗi lần được định hướng, giới thiệu nguồn kết nạp đảng, anh Thủy xin khất: “Để vài năm nữa, kinh tế gia đình ổn hơn, tôi sẽ phấn đấu kết nạp Đảng”. Anh Thủy thành thật “Gia đình neo người, kinh tế còn eo hẹp, lại là lao động chính. Tôi có thể đủ tiêu chuẩn kết nạp đảng viên, nhưng để giữ vững và phát huy vai  trò của người đảng viên, tôi e chưa làm tốt được vì bản thân mình chưa thể cống hiến nhiều hơn do phải lo cơm, áo, gạo, tiền cho gia đình”.

Mặc dù, DBĐV là lực lượng được rèn luyện qua môi trường quân đội, có bản lĩnh chính trị vững vàng song phát triển đảng trong DBĐV gặp không ít khó khăn. DBĐV Đặng Văn Dự, 29 tuổi, thôn Đèo Nàng, xã Kim Bình (Chiêm Hóa) sau khi xuất ngũ về địa phương đã tích cực tham gia vào hoạt động tổ chức Đoàn thanh niên và Hội CCB. Anh được lựa chọn, giới thiệu học lớp nhận thức về Đảng vào năm 2019. Tuy nhiên, từ đó đến nay, anh liên tục đi làm ăn xa, không có mặt ở địa phương. Đồng chí Bàn Văn Sỹ, Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã bày tỏ sự tiếc nuối khi tại địa phương có nhiều DBĐV được học lớp nhận thức về Đảng ngay khi còn trong quân ngũ nhưng về địa phương, các đồng chí này không “mặn mà” mặc dù thường xuyên được quan tâm, động viên, khích lệ.

Khó khăn trong công tác phát triển đảng là nguyên nhân dẫn đến hạn chế trong thực hiện chủ trương sắp xếp, bổ nhiệm Thôn đội trưởng là đảng viên. 17 năm qua, Thôn đội trưởng Hứa Văn Long, thôn Ao Xanh, xã Sơn Nam (Sơn Dương) là cán bộ dân quân tiêu biểu, liên tục được các cấp khen thưởng. Nhiều lần được giới thiệu kết nạp đảng nhưng anh Long chưa sẵn sàng đứng trong hàng ngũ của Đảng vì nỗi lo kinh tế. Anh Long bày tỏ: “Dù chưa phải đảng viên nhưng tôi vẫn tâm huyết, trách nhiệm với công việc, hoàn thành tốt nhiệm vụ và giữ được uy tín với nhân dân”.

Anh Nguyễn Văn Thảo, Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã cho biết, toàn xã có 23 thôn đội trưởng; trong đó 7 thôn đội trưởng chưa phải đảng viên. Anh Hứa Văn Long là 1 trong 3 thôn đội trưởng có kinh nghiệm, tâm huyết và chưa có nguồn thay thế, còn lại 4 thôn có “nguồn” đang học cảm tình đảng, đã hoàn thiện hồ sơ lý lịch. 

Sắp xếp, bổ nhiệm thôn đội trưởng chưa phải đảng viên là sự vận dụng linh hoạt của xã Sơn Nam và cũng là thực trạng chung của nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh. Theo thống kê của Ban Dân quân, Bộ CHQS tỉnh, hiện toàn tỉnh mới có 845 thôn đội trưởng là đảng viên trong tổng số 1.733 thôn đội trưởng; chiếm 48,8%. 

Nỗ lực đồng bộ các giải pháp

Mặc dù gặp nhiều khó khăn như vậy, song tỷ lệ đảng viên trong lực lượng DQTV và DBĐV trên địa bàn tỉnh ta hàng năm vẫn được duy trì và được nâng lên. Trong nhiệm kỳ 2015 - 2020, toàn tỉnh đã kết nạp mới được 1.064 đảng viên là DQTV, nâng tổng số đảng viên trong lực lượng DQTV là 3.400 người; tỷ lệ đảng viên trong lực lượng DQTV đạt 29,9%, vượt 0,9% mục tiêu đề ra trong nhiệm kỳ; kết nạp mới 363 đảng viên là DBĐV, tỷ lệ đảng viên trong lực lượng DBĐV chiếm 15,5%, vượt 2,5% so với mục tiêu Nghị quyết đề ra. Riêng 6 tháng đầu năm 2021, toàn tỉnh kết nạp mới 80 DQTV vào Đảng; kết nạp mới 15 DBĐV vào Đảng.

Thôn đội trưởng Hứa Văn Long (ngoài cùng bên phải), thôn Ao Xanh, xã Sơn Nam (Sơn Dương) là cán bộ dân quân tiêu biểu nhưng chưa phải đảng viên.

Để có kết quả trên là sự nỗ lực đồng bộ các giải pháp của hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở. Các cấp ủy đặc biệt quan tâm đến công tác “tạo nguồn”, xây dựng đội ngũ kế thừa vững chắc, đồng thời phát huy và nâng cao vai trò lãnh đạo cho công tác phát triển đảng trong DQTV, DBĐV sát với điều kiện thực tiễn của địa phương. 

Hằng năm, toàn tỉnh làm tốt công tác rà soát, củng cố, xây dựng và nâng cao chất lượng lực lượng DQTV, DBĐV. Cơ quan Quân sự các cấp phúc tra, nắm chắc quân số trong độ tuổi DQTV, DBĐV; đưa ra khỏi danh sách DQTV, DBĐV quá tuổi hoặc không đủ tiêu chuẩn; kết nạp mới DQTV, sắp xếp DBĐV trong độ tuổi đảm bảo yêu cầu về sức khỏe, đạo đức. Bộ đội xuất ngũ sau khi về địa phương chưa được sắp xếp, biên chế vào các đơn vị DBĐV thì được kiện toàn, củng cố vào lực lượng DQ.

Thiếu tá Hà Quang Dự, Chính trị viên phó Ban CHQS huyện Hàm Yên cho biết, thời gian thực hiện nghĩa vụ DQ là 4 năm nên hàng năm, tỷ lệ đảng viên là DQ thường xuyên biến động. Để duy trì, giữ vững tỷ lệ đảng viên trong lực lượng dân quân, Ban CHQS cấp xã phối hợp với tổ chức chính trị - xã hội địa phương, các thôn, bản lựa chọn, giới thiệu nhân sự để thực hiện nghĩa vụ DQ là đảng viên đang sinh hoạt tại các tổ chức: Đoàn Thanh niên, phụ nữ, nông dân và CCB. Đây là giải pháp “then chốt”.

Nhiệm kỳ qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy Quân sự tỉnh và cấp ủy các địa phương, Ban CHQS huyện, thành phố phối hợp chặt chẽ với ngành Tổ chức giao chỉ tiêu kết nạp đảng đối với từng đối tượng DQTV và DBĐV tới từng Đảng bộ xã, thị trấn, chi bộ thôn, bản. Đồng chí Lương Xuân Hướng, Bí thư Đảng ủy xã, Chính trị viên Ban CHQS xã Thượng Nông (Na Hang) nhấn mạnh, cấp ủy địa phương chỉ đạo Ban CHQS xã phối hợp chặt chẽ với MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội, lãnh đạo thôn bản đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, thi đua phát triển kinh tế, các đợt huấn luyện, tuần tra, giữ gìn an ninh địa bàn, phòng, chống khắc phục hậu quả thiên tai, tham gia hoạt động tại cơ sở địa phương... Qua đó phát hiện, bồi dưỡng, giáo dục chính trị, tư tưởng cho DQTV, DBĐV giới thiệu cho Đảng, theo dõi, giúp đỡ, giao việc thử thách quần chúng ưu tú.

Anh Thạch Văn Tiến, Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã Hùng Lợi (Yên Sơn) bày tỏ, cấp ủy địa phương các cấp đặc biệt quan tâm lãnh đạo đối với công tác phát triển đảng với phương châm: không chạy theo số lượng mà chú trọng chất lượng; giới thiệu người nào, chắc người đó để sau khi hoàn thành nghĩa vụ DQ, các đảng viên vẫn phát huy được vai trò trên các mặt công tác khác của địa phương. Nhiệm kỳ qua, Ban CHQS xã đã phối hợp, giới thiệu, kết nạp mới 15 đảng viên, trong đó DQ 15 đồng chí, DBĐV 8 đồng chí. Năm 2021, xã có chỉ tiêu kết nạp 2 đảng viên trong DQ và DBĐV. Trong quý II-2021, đoàn viên, chiến sỹ DQ Lương Thanh Trọng, dân tộc Tày, thôn Đồng Chang sẽ được kết nạp Đảng. Anh hiện là “nguồn” Thôn đội trưởng của thôn.

Cũng như anh Trọng, DBĐV Thào Seo Rêu, 28 tuổi, dân tộc Mông được Ban CHQS xã Kiến Thiết (Yên Sơn), chi bộ, chi đoàn thôn Lũng Quân bồi dưỡng, giáo dục, rèn luyện, sẽ được kết nạp Đảng trong tháng 7-2021. Nỗ lực vượt qua thử thách, tháng 1-2021, anh được bầu là trưởng thôn với sự tín nhiệm của 100% số hộ trong thôn.

Đồng chí Đại tá Hà Đình Khiêm, Chính ủy Bộ CHQS tỉnh cho biết, mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân sự tỉnh lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2020-2025, tỉnh ta giữ vững tỷ lệ đảng viên trong DQTV đạt trên 29%, trong DBĐV đạt 13%. Để hoàn thành mục tiêu đề ra, cơ quan Quân sự các cấp sẽ đóng vai trò chủ chốt trong tham mưu, chỉ đạo, tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp trong nhiệm kỳ qua. Đặc biệt, chú trọng nâng cao tỷ lệ đảng viên là Thôn đội trưởng; phát huy vai trò của đảng viên trong xây dựng lực lượng vững mạnh thông qua sắp xếp, bổ nhiệm đảng viên đảm nhiệm các chức danh cán bộ dân quân và khung DBĐV. Tính đến thời điểm này, toàn tỉnh có 1.468 cán bộ dân quân là Tổ trưởng, Khẩu đội trưởng, Tiểu đội trưởng, Trung đội trưởng; trong đó, 384 cán bộ DQ là đảng viên, chiếm 26,15%; 2.199 đảng viên DBĐV được xếp vào khung, đạt 18,2% so với tổng số đảng viên DBĐV.

 (còn nữa)