Đồng chí Phạm Thị Nhị Bình, Phó Chủ tịch UBND huyện, Trưởng Ban chỉ đạo phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” huyện cho biết, việc bảo tồn và phát huy giá trị bản sắc văn hóa dân tộc gắn với thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” luôn được cấp ủy, chính quyền từ huyện đến cơ sở quan tâm và nhận được sự hưởng ứng tích cực của nhân dân. Hằng năm, Ban chỉ đạo phong trào của các xã, thị trấn trên địa bàn đều xây dựng kế hoạch cụ thể để chỉ đạo, triển khai thực hiện, tổ chức tuyên truyền về chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến đông đảo các tầng lớp nhân dân. Đặc biệt là việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của đồng bào các dân tộc được triển khai lồng ghép vào nội dung hoạt động như các lễ hội đầu năm mới, hoặc Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc hằng năm. Ngoài ra, công tác bảo tồn các di sản văn hóa trên địa bàn huyện đã được duy trì và phát triển, đặc biệt là các hoạt động văn hóa mang đậm đà bản sắc dân tộc như: Lễ hội lồng tông, hát Then - đàn tính của dân tộc Tày; lễ cấp sắc, lễ hội cầu mùa, hát Páo dung, thổi khèn, múa chuông của dân tộc Dao; múa khèn, thổi sáo của dân tộc Mông... Một số lễ hội vừa mang yếu tố tâm linh, vừa có ý nghĩa cộng đồng cao được chọn lọc, bảo tồn và phát huy. Cùng với đó, việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội cũng được đẩy mạnh.

Đồng bào dân tộc Dao Quần chẹt, thôn Đồng Khuân, xã Phú Lương 
(Sơn Dương) cùng nhau gìn giữ bản sắc văn hóa.

Từ việc phát huy giá trị bản sắc văn hóa dân tộc gắn với thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đã xuất hiện nhiều mô hình, nhân tố mới tiêu biểu, có sức lan tỏa trong cộng đồng của các xã như: Sơn Nam, Đồng Quý, Phú Lương, Tân Trào, Minh Thanh, Trung Yên, Hợp Hòa... Đồng chí Đỗ Văn Thắng, Chủ tịch UBND xã chia sẻ, xã có 17 thôn, dân số trên 8.000 người, với 5 dân tộc cùng sinh sống, trong đó đồng bào dân tộc Sán Dìu chiếm đa số. Để làm tốt hơn công tác bảo tồn, phát huy giá trị bản sắc văn hóa các dân tộc, cùng với sự nỗ lực của các cấp, ngành, xã có chính sách hỗ trợ phù hợp, tạo môi trường cho những người có uy tín, những người có tâm huyết và năng khiếu sáng tác, sưu tầm, dàn dựng, bảo tồn các giá trị, nét đẹp tinh hoa văn hóa của dân tộc mình. Đẩy mạnh công tác tổ chức sưu tầm, nghiên cứu, giới thiệu, lưu trữ các loại hình văn học, nghệ thuật dân gian của các dân tộc Sán Dìu, hiện tại xã có 3 câu lạc bộ hát Soọng cô thu hút hơn 200 hội viên. Ngoài ra, xã còn có 17 đội văn nghệ, thể thao của 17 thôn trên địa bàn. Qua bình xét toàn xã có 1.693 hộ gia đình được công nhận danh hiệu gia đình văn hóa, 17 thôn được công nhận và giữ vững danh hiệu thôn văn hóa, có 7 thôn đạt thôn văn hóa 5 năm liên tục. 

Việc sưu tầm, phục dựng, khai thác, bảo tồn và phát huy di sản văn hóa dân tộc luôn được huyện quan tâm bằng các hoạt động giao lưu, tổ chức hội thi như: Liên hoan tiếng hát Sình ca huyện Sơn Dương; giao lưu các câu lạc bộ hát Soọng cô... Ông Lý Hiền Lương, Chủ nhiệm câu lạc bộ hát Sình ca xã Đồng Quý nói, qua tham gia các buổi liên hoan, giao lưu do huyện hay xã tổ chức những giá trị văn hóa dân tộc đã được giữ gìn và phát huy, thuần phong mỹ tục được khôi phục và phát triển, các hủ tục từng bước được xóa bỏ. Quan hệ làng xóm được thắt chặt, người dân đoàn kết giúp nhau phát triển kinh tế và xây dựng đời sống văn hóa mới. 

Hiện nay các xã, thị trấn trên địa bàn duy trì hoạt động của 31 đội văn nghệ xã, 495 đội văn nghệ cơ sở, 60 câu lạc bộ văn hóa văn nghệ, 881 đội thể thao cơ sở với trên 9.464 vận động viên, 65 câu lạc bộ thể dục thể thao. Các môn thể thao dân tộc được bảo tồn và phát huy, toàn huyện hiện có 17 môn thể thao được phổ cập. 

Những kết quả đạt được từ việc phát huy giá trị bản sắc văn hóa dân tộc gắn với thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” của huyện Sơn Dương đã tạo sự gắn kết giữa các gia đình, dòng tộc, hàng xóm... tạo động lực cho nhân dân phấn khởi thi đua lao động sản xuất, phát triển kinh tế, đấu tranh bài trừ các tệ nạn xã hội, xây dựng môi trường xã hội lành mạnh, góp phần quan trọng vào việc thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội tại địa phương.