Từ trái sang, Thủ tướng Australia Anthony Albanese, Tổng thống Mỹ Joe Biden, Thủ tướng Anh Rishi Sunak công bố thỏa thuận mua tàu ngầm vào ngày 13/3. Ảnh: Reuters.

Nhà lãnh đạo Anh cùng Tổng thống Mỹ và Thủ tướng Australia đã tới căn cứ Hải quân Point Loma ở San Diego, California (Mỹ), để chính thức ra mắt thỏa thuận trên, một dự án trong khuôn khổ hiệp ước an ninh ba bên còn gọi là AUKUS, được Anh, Mỹ và Australia ký tháng 9/2021.

Tuyên bố chung của các nhà lãnh đạo nêu rõ, trong dự án nhiều giai đoạn này, năng lực chế tạo của Anh và Australia được phát huy tối đa để tạo ra một tàu ngầm lớp mới, dựa trên thiết kế tàu thế hệ tiếp theo của Anh, được đóng tại Anh và Australia kết hợp với công nghệ tiên tiến của Mỹ. Tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân và không được trang bị vũ khí hạt nhân.

Đánh giá về dự án AUKUS nêu trên, ông Patrick Triglavcanin, chuyên gia nghiên cứu tại Hội đồng địa chiến lược (Anh) nhận định: Thỏa thuận là một tín hiệu rõ ràng về cam kết của ba nước hợp tác góp phần thúc đẩy khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương ổn định. Đây không phải là một hiệp ước phòng thủ, mà là một thỏa thuận công nghệ.

Hiện Australia muốn thay thế hạm đội tàu ngầm lớp Collins chạy diesel bằng các tàu sử dụng năng lượng hạt nhân, có khả năng tàng hình và di chuyển xa hơn. Mỹ và Anh cam kết hỗ trợ Australia khi các tàu ngầm lớp Collins ngừng hoạt động vào năm 2030. Australia cũng sẽ đầu tư vào cơ sở công nghiệp quốc phòng của Mỹ và Anh, nhằm tăng cường năng lực sản xuất tại các nhà máy đóng tàu.