Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị với các bộ, ngành, Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài. (Ảnh: TRẦN HẢI).

Phát biểu tại cuộc họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, tình hình thế giới, khu vực diễn biến rất nhanh, trong khi đó, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, hầu như chẳng có năm nào bình yên. Thủ tướng khẳng định, qua những lần như thế, dân tộc ta, đất nước ta càng trỗi dậy, kinh nghiệm hơn, bản lĩnh hơn để đối phó với những khó khăn, thách thức đang diễn ra.

Trong gần 40 năm Đổi mới cho thấy, đất nước ta gặp rất nhiều khó khăn, nhưng không khó khăn bằng mấy chục năm chiến tranh và bao vây cấm vận. Những năm gần đây có nhiều khó khăn nhưng không thể khó khăn bằng lúc mới Đổi mới - chuyển đổi nền kinh tế từ quan liêu bao cấp, tập trung sang nền kinh tế thị trường; nhưng rồi lúc đó Việt Nam đã đứng lên, vươn lên, trưởng thành.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu ý kiến tại Hội nghị (Ảnh: TRẦN HẢI).

Chúng ta luôn luôn sẵn sàng đối phó với những việc xảy ra; đất nước trưởng thành, lớn mạnh, đủ bản lĩnh để thích ứng linh hoạt, phù hợp, hiệu quả trước bất cứ sự kiện gì xảy ra trên thế giới, khu vực. Nói như vậy để xã hội yên tâm, các doanh nghiệp, các nhà đầu tư yên tâm.

Thủ tướng nhấn mạnh thông điệp quan trọng, đó là tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc để vươn lên. Tinh thần là phải “Biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể”; cha ông ta đã làm tốt điều này, vì vậy chúng ta phải kế thừa, phát huy và làm tốt hơn thế. Đây là giá trị cốt lõi, giá trị văn hoá của dân tộc ta. Chúng ta cùng nhau tự tin, bản lĩnh để bàn các giải pháp phù hợp.

Lãnh đạo các bộ, ngành tham dự Hội nghị (Ảnh: TRẦN HẢI).

Thủ tướng nêu rõ, hội nghị này cũng là công việc thường xuyên để cùng nhau mở rộng thị trường, giúp đỡ, tham khảo ý kiến; góp phần tạo xung lực, nguồn lực cho phát triển đất nước.

Thủ tướng đánh giá, tình hình kinh tế-xã hội quý I năm nay tốt hơn quý I năm trước, tháng sau tốt hơn tháng trước, do đó tăng trưởng kinh tế đạt 6,93%, kinh tế vĩ mô ổn định, các cân đối lớn được bảo đảm; thị trường lao động thích ứng với sự chuyển đổi; kiểm soát lạm phát, nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài, bội chi ngân sách trong tầm kiểm soát.

Đại diện một số hiệp hội, doanh nghiệp có kim ngạch xuất khẩu lớn sang Hoa Kỳ tham dự Hội nghị (Ảnh: TRẦN HẢI).

Điều quan trọng nhất là chúng ta đang xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, chủ động, tích cực, hội nhập quốc tế. Thủ tướng lưu ý nền kinh tế của Việt Nam đang chuyển đổi, Việt Nam là nước đang phát triển; quy mô nền kinh tế còn nhỏ, nhưng có độ mở lớn, sức chống chịu với các cú sốc bên ngoài còn hạn chế; mọi biến động đều là khó khăn, thách thức nhưng cũng có cơ hội thuận lợi.

Tuy nhiên, khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi. Đây cũng là cơ hội để tái cấu trúc nền kinh tế; cơ hội để vươn lên mạnh mẽ hơn, tự lực, tự cường hơn, kiên định, trưởng thành hơn...

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn phát biểu ý kiến tại Hội nghị (Ảnh: TRẦN HẢI).

Chúng ta đã tăng cường tiềm lực cho an ninh quốc phòng; an sinh xã hội đang được thực hiện tốt, nhất là công tác an sinh xã hội, xây dựng căn hộ nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp; thúc đẩy mạnh mẽ phát triển hạ tầng giao thông; công tác đối ngoại được triển khai tích cực...

Tại hội nghị này, Thủ tướng mong muốn được lắng nghe ý kiến đánh giá tình hình mới, nhất là liên quan thuế của Hoa Kỳ; phân tích bên cạnh khó khăn thách thức thì có cơ hội thuận lợi không? Chúng ta nắm bắt cơ hội đến đâu để phục vụ phát triển đất nước? Càng khó khăn thì càng phải đoàn kết, chung sức, đồng lòng; Đảng, Nhà nước luôn đồng hành, chia sẻ khó khăn với người dân, doanh nghiệp. Đảng ta không có mục tiêu nào khác là đem lại độc lập, tự do, bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ cho dân tộc, đem lại ấm no, hạnh phúc cho nhân dân.

Quang cảnh hội nghị (Ảnh: TRẦN HẢI).

Thủ tướng khẳng định, Việt Nam chỉ có mạnh lên, không cho phép yếu đi dù gặp bất cứ khó khăn gì; khẳng định, dù có khó khăn gì đi nữa cũng không bằng lúc đấu tranh giành độc lập, thống nhất đất nước; dù khó khăn gì cũng không bằng lúc Đổi mới, lúc đại dịch Covid-19 và chúng ta tin sẽ vượt qua, phải quyết tâm đạt mục tiêu tăng trưởng 8% năm 2025, tạo đà, tạo lực, tạo khí thế cho tăng trưởng 2 con số vào những năm tới, góp phần đạt 2 mục tiêu phát triển 100 năm.

Trong bối cảnh hiện nay, chúng ta phải có giải pháp để thoát ra tình thế khó khăn này; kinh nghiệm là phải nắm chắc tình hình, phản ứng linh hoạt, hiệu quả, kịp thời…

Thứ trưởng Thường trực Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ phát biểu ý kiến (Ảnh: TRẦN HẢI).

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho biết, những ngày vừa qua, với tinh thần bình tĩnh, bản lĩnh, chủ động, chúng ta đã có các bước đi nhanh nhạy, khôn khéo và hiệu quả trong ứng phó với việc Hoa Kỳ ban hành chính sách thuế mới.

Cho đến nay, đã có khoảng 50 quốc gia đề nghị được đàm phán với Hoa Kỳ, song Việt Nam là một trong những nước có phản ứng sớm nhất và là nước đầu tiên có trao đổi trực tiếp của lãnh đạo cấp cao nhất; đặt nền tảng quan trọng cho quá trình đàm phán song phương tới đây.

Hội nghị được truyền trực tuyến tới các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài (Ảnh: TRẦN HẢI).

Trong quá trình này, Bộ Ngoại giao đã cùng với các bộ, ngành liên quan tích cực trao đổi, tiếp xúc với các đối tác Hoa Kỳ; đồng thời chỉ đạo các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài theo dõi sát phản ứng, biện pháp của các nước sở tại để kịp thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ, đề xuất các giải pháp sẵn sàng ứng phó cho mọi kịch bản có thể xảy ra...

Tại hội nghị, các Đại sứ, Trưởng Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài tham luận bày tỏ đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành những ngày qua đối với việc Hoa Kỳ áp thuế đối ứng; đóng góp nhiều giải pháp quan trọng nhằm hạn chế tác động của việc này như tích cực đàm phán với Hoa Kỳ; đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, nâng cao chất lượng sản phẩm, mẫu mã, bao bì hàng xuất khẩu của Việt Nam; tăng cường hợp tác chặt chẽ với các nước, nâng cấp các quan hệ đối tác hiện có; tiếp tục ký kết thêm các FTA với các đối tác quan trọng…

Kết luận hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh tinh thần khi đàm phán về vấn đề thuế quan cần tránh đối đầu, đẩy mạnh đối thoại; đàm phán tất cả các vấn đề liên quan quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam.

Thủ tướng nêu rõ, một nội dung quan trọng của hội nghị này là triển khai Nghị quyết 59-NQ/TW của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới cũng như tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm trong bài viết “Vươn mình trong hội nhập quốc tế” mới đây.

Thủ tướng khẳng định, tinh thần cốt lõi của Nghị quyết 59 thể hiện tinh thần bứt phá, vươn lên, hội nhập, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ nhưng chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả; tự tin, tự hào dân tộc; thực hiện đường lối kinh tế độc lập, tự chủ.

Chúng ta không hoang mang lo sợ khi gặp khó khăn; nhưng không lơ là, chủ quan, mất cảnh giác khi tình hình thuận lợi hơn. Khi có khó khăn, thách thức cần bình tĩnh để vượt qua để luôn chủ động chiến lược, nắm bắt tình hình, phản ứng chính sách chủ động, phù hợp, linh hoạt, hiệu quả.

Chúng ta đang tích cực triển khai thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, đồng thời thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính địa phương 2 cấp; chúng ta đang thực hiện phát triển kinh tế tư nhân, coi kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất cho tăng trưởng.

Đây là bộ tứ chiến lược quan trọng nhất mà chúng ta phải làm, phải thành công, tin tưởng sẽ thành công nhưng từ kinh nghiệm, bản lĩnh, sự trưởng thành thì chúng ta có thể khẳng định những nhiệm vụ có tính chiến lược này có thể đạt được thành công.

Bộ tứ chiến lược này có tính gắn kết với nhau; Nghị quyết 57 nhấn mạnh sự phát triển nhanh và bền vững; Nghị quyết 59 xác định hội nhập quốc tế là động lực quan trọng phát triển đất nước; kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất cho phát triển.

Thủ tướng nêu rõ, Nghị quyết 59 có những điểm mới, như trước đây chúng ta xác định an ninh quốc phòng là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên thì nay đối ngoại, hội nhập quốc tế cũng được xác định là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên.

Kế thừa những nguyên tắc, phương châm đúng đắn đã được chứng minh trong gần 40 năm đổi mới, hội nhập; tinh thần lấy nội lực là là quyết định, chiến lược, lâu dài; ngoại lực là quan trọng và đột phá; hội nhập quốc tế là quá trình vừa hợp tác, vừa đấu tranh, hợp tác để đấu tranh, đấu tranh để hợp tác; tôn trọng các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương của Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế.

Hội nhập quốc tế trong bối cảnh mới được thực hiện với tư tưởng chuyển từ tiếp nhận sang đóng góp, từ hội nhập sâu rộng sang hội nhập đầy đủ, từ vị thế quốc gia đi sau sang trạng thái quốc gia vươn lên, tiên phong, bắt kịp, tiến cùng và vượt lên. Hội nhập kinh tế là trung tâm, cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng.

Là đối tác có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, sẵn sàng đóng góp vì trách nhiệm chung; không chỉ đề ra các định hướng lớn, các cơ quan tổ chức có thể thực hiện ngay trong từng lĩnh vực như hội nhập kinh tế, thương mại, đầu tư, lao động, giải quyết, y tế, thực hiện các cam kết thoả thuận quốc tế; quốc tế hóa văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc; dân tộc hóa văn minh của nhân loại vào đất nước ta.

Thủ tướng đề nghị các Cơ quan Đại diện Việt Nam ở nước ngoài quán triệt những tư tưởng mới này; Bộ Ngoại giao xây dựng dự thảo Kế hoạch của Chính phủ để thực hiện Nghị quyết 59 và những tư tưởng chỉ đạo mới của Tổng Bí thư Tô Lâm về hội nhập quốc tế.

Thủ tướng nêu rõ, trong quá trình phát triển thường phát sinh những mâu thuẫn mới thì phải tiếp tục xử lý; luôn đặt sự vật, con người trong sự phát triển; nhìn nhận với tư tưởng, nhận thức tích cực; tích cực hóa tiêu cực để tích cực, thời cơ, thuận lợi, trở thành chủ đạo. Vì đây cũng là thời cơ tái cấu trúc nền kinh tế, xuất nhập khẩu, thị trường, ngành nghề với tinh thần đa dạng hóa thị trường, sản phẩm, chuỗi cung ứng.

Thủ tướng nêu rõ, Chính phủ phải tập trung 3 đột phá chiến lược, đó là thể chế; thể chế là "điểm nghẽn của điểm nghẽn", nhưng thể chế cũng là "đột phá của đột phá", điểm dễ làm nhất, chi phí không tốn nhiều, xây dựng thể chế thông thoáng, không phiền hà, sách nhiễu cho doanh nghiệp; giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp; tăng cường phân cấp, phân quyền, phân bổ nguồn lực, tích cực giải quyết công việc cho doanh nghiệp.

Năm nay phải giảm ít nhất 30% số thủ tục hành chính, 30% chi phí thực hiện thủ tục hành chính, 30% thời gian thực hiện thủ tục hành chính; giải quyết một số luật liên quan đấu thầu, thuế, hợp tác công tư, doanh nghiệp nhà nước, giảm thuế VAT, xem xét lại các loại sắc thuế khác để tạo điều kiện, cơ hội cho doanh nghiệp.

Dự kiến trong kỳ họp sắp tới của Quốc hội, Chính phủ trình nhiều luật và nhiều nghị quyết để tập trung tháo gỡ nút thắt cho phát triển kinh tế.

Đột phá hạ tầng gồm hạ tầng số, giao thông, công nghệ thông tin, xã hội, văn hóa, thể thao... để giảm chi phí đầu vào của sản phẩm, nâng cao tính cạnh tranh, tạo không gian phát triển mới, tạo khu đô thị, công nghiệp mới, tạo việc làm, sinh kế cho nhân dân.

Đột phá liên quan nguồn nhân lực, hướng tới nguồn nhân lực dồi dào cả số lượng và chất lượng, qua đó tăng năng suất lao động, tạo sự cạnh tranh cho sản phẩm, thu hút đầu tư. Tiến hành công cuộc hội nhập để tạo thị trường, đầu ra cho sản phẩm; bảo đảm chính sách tiền tệ, tài chính thông thoáng, bảo đảm tỷ giá ổn định, lãi suất giảm…

Đối với các Cơ quan Đại diện Việt Nam ở nước ngoài, Thủ tướng yêu cầu các Đại sứ, Trưởng Đại diện phải nắm chắc tình hình; đề xuất các giải pháp hiệu quả, đặc biệt là kết nối doanh nghiệp, kết nối 2 nền kinh tế, kết nối nước ta với khu vực, kết nối doanh nghiệp với doanh nghiệp là một nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên và trọng yếu; phải bám là “lăn xả” vào.

Hỗ trợ doanh nghiệp khi gặp khó khăn liên quan công tác lãnh sự, kiện cáo, thất lạc hàng hóa; phải thường xuyên trao đổi với các hiệp hội ngành hàng, các bộ, ngành, địa phương trong nước.

Liên quan visa, giấy phép lao động, Chính phủ đã họp với các bộ, ngành liên quan; trong đó giao Bộ Công an, Bộ Ngoại giao nghiên cứu chính sách visa cho các nước, các đối tác, khuyến khích thu hút các đối tượng ưu tiên vào Việt Nam trên cơ sở bảo đảm thông thoáng nhưng vẫn bảo đảm quản lý chặt chẽ, không để các đối tượng chống đối lợi dụng.

Các bộ, ngành, địa phương chủ động xử lý các công việc không gây ách tắc cho người dân, doanh nghiệp; tiếp tục thực hiện cải cách hành chính của Chính phủ; thực hiện chính sách thông thoáng, hạ tầng thông suốt, con người phải thông minh, quản lý thông minh; phải làm với tinh thần “nhiệt huyết của khối óc, con tim; làm hết việc chứ không hết giờ”.

Các doanh nghiệp ngày càng vươn lên, phải đoàn kết, phối hợp chặt chẽ với chính quyền, các Cơ quan Đại diện Việt Nam ở nước ngoài, tiếp tục thúc đẩy đa dạng hóa thị trường, sản phẩm, chuỗi cung ứng; nâng cao tính tự lực, tự cường, tái cơ cấu và nâng cao chất lượng sản phẩm.

Chính phủ sẽ làm các quy hoạch, tạo nguồn vốn cho doanh nghiệp thuận lợi, góp phần làm thương hiệu cho doanh nghiệp, doanh nghiệp cũng phải làm thương hiệu cho chính mình.

Chính phủ phải lo về cơ chế, chính sách, luật pháp, bảo vệ bản quyền, sở hữu trí tuệ, phòng vệ thương mại, mở rộng thị trường, tiếp cận bình đẳng luật pháp; doanh nghiệp cũng chủ động thực hiện việc này, nâng cao chất lượng sản phẩm, mẫu mã, bao bì, tích cực ứng dụng khoa học công nghệ, tích cực vươn lên, từ doanh nghiệp vừa và nhỏ trở thành doanh nghiệp lớn; tự lực, tự cường, thực hiện sản xuất, kinh doanh đúng luật pháp.

Các sai phạm sẽ trước hết được xử lý bằng biện pháp kinh tế, hành chính, xử lý biện pháp hình sự là biện pháp sau cùng.

Về những vấn đề cụ thể, liên quan chính sách thuế đối ứng của Hoa Kỳ, Thủ tướng yêu cầu phải bình tĩnh. Việt Nam cũng phải tôn trọng độc lập, chủ quyền của các nước, trong đó có Hoa Kỳ trên tinh thần không đối đầu, không gây căng thẳng, không làm phức tạp vấn đề; lựa chọn thông minh, tỉnh táo, linh hoạt, sáng tạo, chọn phương án nào hiệu quả nhất để làm.

Chúng ta đang đi theo hướng đàm phán danh sách các mặt hàng áp dụng thuế bình đẳng, hài hòa, có lợi cho hai bên. Phái đoàn đàm phán cũng đang thực hiện theo hướng này.

Chúng ta cũng phải nhìn nhận, thị trường Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu quan trọng nhất của Việt Nam nhưng không phải là thị trường duy nhất mà còn nhiều thị trường quan trọng khác, cần phải tận dụng các FTA đã ký kết với tinh thần đa dạng hóa thị trường, sản phẩm, chuỗi cung ứng, nâng cao chất lượng hàng hóa, thúc đẩy các thị trường truyền thống, thâm nhập các thị trường tiềm năng cần khai thác mà doanh nghiệp, các Cơ quan Đại diện Việt Nam ở nước ngoài cần hợp tác.

Chúng ta có các động lực tăng trưởng truyền thống, trong đó xuất khẩu gặp khó khăn nhưng những động lực tăng trưởng mới như khoa học công nghệ, tăng trưởng xanh, đổi mới sáng tạo, kinh tế tuần hoàn, kinh tế sáng tạo, kinh tế xanh… cần thúc đẩy; làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống, nhất là đầu tư, tăng tiêu dùng trong nước bằng các biện pháp giảm thuế, phí, lệ phí, kích cầu tiêu dùng.

Thủ tướng đề nghị nghiên cứu thêm các giải pháp hỗ trợ thêm doanh nghiệp căn cứ các kết quả đàm phán; theo đó, Chính phủ đã giao Bộ Tài chính nghiên cứu chính sách thuế, phí, lệ phí; giao ngành ngân hàng nghiên cứu chính sách giảm lãi suất, hy sinh một phần lợi nhuận, dành một gói ưu đãi ngành gỗ, thuỷ sản theo hướng nâng gói ưu đãi hiện có; nghiên cứu một gói hỗ trợ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; nghiên cứu thuế liên quan giảm trừ gia cảnh…; xử lý các vấn đề liên quan xuất xứ hàng hóa ảnh hưởng các cam kết quốc tế; tăng cường bảo vệ bản quyền sở hữu trí tuệ.

Xử lý đồng bộ bằng các giải pháp tổng thể và cụ thể, trước mắt và lâu dài, giải pháp thuế quan và phi thuế quan, giải pháp bằng chính trị, ngoại giao, kinh tế, đầu tư, thương mại, cả giải pháp chính trị, an ninh quốc phòng… để đối phó tình hình với tinh thần chủ động, không để bị động.

Chúng ta đã giải quyết các quan tâm của phía Hoa Kỳ, chủ động giảm thuế các mặt hàng bằng Nghị định 73/2025/NĐ-CP; thực hiện các giải pháp trên tinh thần giữ vững độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững vị thế; càng khó khăn càng phải nỗ lực, khẳng định mình.

Các doanh nghiệp phối hợp chặt chẽ với Bộ Công thương; tăng cường xúc tiến thương mại, đoàn kết giữa các doanh nghiệp, tránh cạnh tranh không lành mạnh với sự dẫn dắt của Nhà nước, trong đó Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phải phát huy vai trò trong việc này. Khai thác FTA đã ký kết, mở rộng thị trường sang Trung Đông, Trung Á, châu Phi, Đông Bắc Á…; mở rộng chính sách visa.

Thủ tướng yêu cầu tất cả phải nỗ lực, cố gắng với tinh thần quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động phải quyết liệt để vượt qua khó khăn, bình tĩnh nhìn nhận vấn đề khách quan, coi trọng thời gian, trí tuệ, sự quyết đoán đúng thời điểm.

Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu đất nước phải ổn định chính trị, ổn định lòng dân, an toàn, an dân, bảo đảm trật tự an toàn xã hội; phải phát triển để có tiềm lực bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, phát triển nhanh và bền vững.

Thủ tướng mong các Cơ quan Đại diện Việt Nam ở nước ngoài phát huy tinh thần dân tộc, "không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm" với doanh nghiệp; đã làm đã cam kết thì phải thực hiện, đã làm, đã thực hiện phải có kết quả, "Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ đã thống nhất, Quốc hội đồng tình, nhân dân và doanh nghiệp ủng hộ, Tổ quốc mong đợi, thì chỉ bàn làm, không bàn lùi".

Chúng ta quyết tâm phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng năm 2025 ít nhất 8%, tạo đà, tạo lực, tạo khí thế cho tăng trưởng 2 con số những năm tới.