Tháng 5-1945, Bác Hồ rời Pác Bó (Cao Bằng) về Tân Trào, Sơn Dương (Tuyên Quang). Ngày 21-5-1945, Bác Hồ về đến Tân Trào. Tại đây, đầu tháng 6-1945, Người đã chỉ đạo thành lập Khu Giải phóng (khu căn cứ địa cách mạng gồm 6 tỉnh: Cao Bằng - Bắc Kạn - Lạng Sơn - Thái Nguyên - Tuyên Quang - Hà Giang). Tân Trào được quyết định làm Thủ đô Khu Giải phóng và sau đó là Thủ đô lâm thời của nước Việt Nam mới.

Du khách thăm lán Nà Nưa - nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ở, lãnh đạo Cách mạng Tháng 8-1945.

Tại Tân Trào, Trung ương Đảng và Bác Hồ đã có những quyết định quan trọng, lãnh đạo thành công cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước: Từ 13 đến 15 tháng 8-1945, Bác Hồ chủ trì Hội nghị cán bộ toàn quốc của Đảng quyết định chớp thời cơ Tổng khởi nghĩa giành chính quyền, cử ra Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc. Từ 16 đến 17 tháng 8-1945, Quốc dân Đại hội Tân Trào được tổ chức. Quốc dân Đại hội Tân Trào có ý nghĩa là một Quốc hội lâm thời, là tiền thân của Quốc hội nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa (nay là Quốc hội nước Cộng hòa XHCN Việt Nam); mười chính sách lớn của Việt minh được coi như Hiến pháp lâm thời của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa (nay là nước Cộng hòa XHCN Việt Nam).

Ngày 19-12-1946, kháng chiến toàn quốc bùng nổ, Chủ tịch Hồ Chí Minh quyết định trở lại Việt Bắc. Tuyên Quang được chọn làm trung tâm của căn cứ địa Việt Bắc. Một lần nữa, Thủ đô Khu Giải phóng năm xưa đã trở thành Thủ đô Kháng chiến, là nơi ở, làm việc của Trung ương Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh, Quốc hội, Chính phủ, Mặt trận, các bộ, ngành, cơ quan trung ương.

Ngày 2-4-1947, Người về đến Làng Sảo, xã Hợp Thành, huyện Sơn Dương, Tuyên Quang. Đây là nơi ở, làm việc đầu tiên của Chủ tịch Hồ Chí Minh khi người trở lại Việt Bắc để lãnh đạo kháng chiến.  

Trong suốt chiều dài của cuộc kháng chiến, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ở, làm việc tại Tuyên Quang với thời gian gần 6 năm. Trong thời gian này, Bác Hồ đã cùng Trung ương Đảng tổ chức thành công nhiều đại hội, hội nghị, phiên họp quan trọng của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Mặt trận... quyết định những quyết sách lớn để đẩy mạnh kháng chiến thắng lợi.

Sau 7 năm Bác Hồ rời Tuyên Quang về Hà Nội, trong 2 ngày 19 và 20-3-1961, Đảng bộ và nhân dân các dân tộc tỉnh Tuyên Quang vô cùng vinh dự được đón Người về thăm. Thực hiện lời căn dặn của Bác, Đảng bộ, nhân dân các dân tộc trong tỉnh luôn đoàn kết thống nhất, phấn đấu không ngừng và đạt nhiều thành tựu quan trọng trên các lĩnh vực; xứng đáng với truyền thống quê hương cách mạng, vùng đất địa linh vinh dự được Bác Hồ chọn là Thủ đô Khu giải phóng, Thủ đô Kháng chiến.