Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Hội nghị. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Phát biểu ý kiến khai mạc hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, Việt Nam đang tiến hành xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, dựa vào nguồn lực bên trong là chính, nhưng không thể thiếu được yếu tố ngoại lực. Nội lực kết hợp hợp lý, hài hòa với ngoại lực, đó là nguồn vốn, công nghệ, quản trị, nhân lực, góp phần hoàn thiện thể chế. Nội lực vẫn là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định; ngoại lực là quan trọng và đột phá. Trong bối cảnh hiện nay, những cuộc khủng hoảng vừa qua trên thế giới cho thấy cần xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, đủ sức chống chọi tác động từ bên ngoài.

Thủ tướng gặp gỡ các nhà đầu tư nước ngoài. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Việt Nam đang xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ đi lên CNXH, tập trung thực hiện trụ cột chính: xây dựng nền dân chủ XHCN; xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN; xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, trong đó tôn trọng quy luật khách quan, quy luật cung cầu, thị trường, nhưng khi cần Nhà nước có thể can thiệp. Trong quá trình này, lấy con người làm trung tâm, chủ thể, là mục tiêu, động lực cho phát triển, phát huy tối đa năng lực, trí tuệ, phẩm chất của con người Việt Nam. Không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội, an sinh xã hội, môi trường chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần. Trên thực tế, Việt Nam đã thực hiện các yếu tố nền tảng này linh hoạt, hiệu quả, khoa học kể cả trong những lúc khó khăn.

Thủ tướng chia sẻ, 2 năm qua, đại dịch Covid-19 là điển hình mà không ai dự báo, khiến thế giới chịu cú sốc nặng nề. Chúng ta vừa mới kiểm soát được dịch Covid-19 trên toàn cầu thì lại xuất hiện cạnh tranh chiến lược gay gắt, xung đột Nga-Ukraine tác động mọi mặt trên thế giới, trong đó có Việt Nam, nhất là giá cả đầu vào, xăng dầu tăng mạnh. Khó khăn đó làm các nền kinh tế lớn trên thế giới, thị trường lớn của Việt Nam như Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc… bị thu hẹp do tác động của lạm phát, khó khăn về nguyên liệu.

Tuy nhiên, Việt Nam đang thực hiện tư duy tìm kiếm sự ổn định trong sự bất định; giữ chủ động trong bị động; kiên định trong sự tác động của nhiều chiều; kiểm soát rủi ro trong nền kinh tế thị trường trong khủng hoảng, suy thoái là đặc tính của nền kinh tế thị trường; xây dựng phòng tuyến hợp tác cạnh tranh kinh tế quốc tế bình đẳng trong điều kiện hội nhập quốc tế sâu rộng.

Thủ tướng nêu bật, 8 tháng qua, Việt Nam đạt kết quả kinh tế-xã hội tích cực. Có được điều này là nhờ đường lối lãnh đạo sáng suốt, đúng đắn của Đảng cộng sản Việt Nam, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, sự vào cuộc của nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp, trong đó có sự giúp đỡ, ủng hộ của các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài. Nhờ đó, kinh tế vĩ mô Việt Nam ổn định, thúc đẩy kinh tế tăng trưởng, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn, đời sống nhân dân được cải thiện rõ nét, độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững, bảo đảm ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội; công tác đối ngoại không ngừng được củng cố và tăng cường...

(Ảnh: TRẦN HẢI)

Thủ tướng nêu rõ, tình hình thế giới vẫn biến động phức tạp, bất ổn, khó lường; các nước lớn thay đổi các chính sách lớn như chính sách tài khóa, phòng, chống dịch... Trong bối cảnh đó, Việt Nam kiên định ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn.

Thủ tướng chia sẻ, suốt chặng đường vừa qua, cộng đồng quốc tế, các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài đã luôn dành tình cảm, sự yêu mến Việt Nam thì trong bối cảnh khó khăn này, Việt Nam càng trân trọng sự giúp đỡ đó. Việt Nam coi các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài là một trong những thành phần quan trọng của nền kinh tế và luôn tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài làm ăn thành công.

Thủ tướng khẳng định, trong suốt mấy chục năm qua, cộng đồng quốc tế, doanh nghiệp đầu tư nước ngoài đã luôn đồng hành, hỗ trợ Việt Nam trong quá trình xây dựng, phát triển đất nước.

Thủ tướng trân trọng cảm ơn những tình cảm, sự đồng hành, đóng góp của các doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam; đồng thời chia sẻ với các nhà đầu tư chưa có lợi nhuận do ảnh hưởng của tình hình thế giới và trong nước; tin tưởng các nhà đầu tư nước ngoài sẽ thành công.

Việt Nam coi thành công của các nhà đầu tư nước ngoài là thành công của chính Việt Nam. Thành công này góp phần đề cao chủ nghĩa đa phương, tinh thần đoàn kết quốc tế chung tay, chung sức, đồng lòng để vượt qua mọi khó khăn, vì một thế giới hòa bình, hợp tác và phát triển, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Thủ tướng cũng tin tưởng quá trình hợp tác này sẽ tăng cường tình cảm, hiểu biết lẫn nhau trên tinh thần trách nhiệm, “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”, “đôi bên cùng thắng”.

* Tại hội nghị, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, đây là lần đầu tiên, Thủ tướng Chính phủ chủ trì một hội nghị lớn dành riêng cho các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài. Điều này thể hiện sự quan tâm, trân trọng và tin tưởng của người đứng đầu Chính phủ với doanh nghiệp đầu tư nước ngoài trong thời gian tới. Bên cạnh đó, với sự tham dự của hàng trăm doanh nghiệp đầu tư nước ngoài lớn đã đầu tư tại Việt Nam và hàng trăm tập đoàn lớn trên thế giới tham dự trực tuyến cho thấy sự quan tâm của cộng đồng doanh nghiệp nước ngoài đối với Việt Nam.

Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát biểu. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Bộ trưởng nêu rõ, với chủ trương thu hút, hợp tác đầu tư nước ngoài có chọn lọc, lấy chất lượng, hiệu quả, công nghệ và bảo vệ môi trường là tiêu chí đánh giá chủ yếu, Việt Nam ưu tiên thu hút đầu tư các dự án: lĩnh vực công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, nghiên cứu phát triển; có sự lan tỏa, cam kết hợp tác, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam tham gia chuỗi giá trị; thúc đẩy kinh tế số và đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững của kinh tế-xã hội Việt Nam.

Bộ trưởng nhấn mạnh, đối với Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương, trong ngắn hạn: chủ động tiếp cận, nắm bắt vướng mắc, khó khăn của các nhà đầu tư hiện hữu để xác định những tồn tại hiện nay, đề xuất hoàn thiện chính sách, pháp luật. Theo đó, các địa phương cần phải đồng hành, vào cuộc cùng doanh nghiệp để xây dựng môi trường đầu tư thuận lợi, rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục hành chính, giải quyết các khó khăn để bảo đảm doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp mới nhanh chóng gia nhập thị trường.

Đối với những tồn tại do khâu thực thi, các bộ, ngành, địa phương trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ cần khẩn trương xử lý các vướng mắc của doanh nghiệp. Những vấn đề vượt thẩm quyền thì phải kịp thời báo cáo lên cấp có thẩm quyền để xử lý triệt để, không để khó khăn tồn đọng kéo dài. Hỗ trợ doanh nghiệp: Kết nối đối tác mới, mở rộng thị trường để khắc phục đứt gãy chuỗi cung ứng; đa dạng hóa đối tác; giảm chi phí đầu vào cho doanh nghiệp. Xác định một số lĩnh vực có khả năng thúc đẩy nhanh dịch chuyển cơ cấu kinh tế, phát triển công nghiệp hỗ trợ, bổ sung cho những phân đoạn Việt Nam chưa thể đáp ứng trong chuỗi cung ứng để ưu tiên thu hút. Đồng thời, thúc đẩy hợp tác liên kết các doanh nghiệp trong nước tham gia vào chuỗi giá trị, chuỗi cung ứng toàn cầu.

Tập trung giải quyết tình trạng khan hiếm lao động cục bộ ở một số ngành, một số khu vực; đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng nghề cho người lao động nhằm đáp ứng yêu cầu hiện nay; tạo điều kiện tiếp cận và thụ hưởng các chính sách, giải pháp hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động. Chuẩn bị sẵn các điều kiện cần thiết để đón làn sóng đầu tư, như: chuẩn bị về mặt bằng sạch; hoàn thiện cơ sở hạ tầng năng lượng, nguồn cung lao động có tay nghề, nâng cao năng lực cho các doanh nghiệp trong nước để tham gia chuỗi giá trị, chuẩn bị sẵn các ”gói” ưu đãi, hỗ trợ đầu tư để đàm phán với các nhà đầu tư chiến lược có tính lan tỏa cao.

Trong dài hạn: tiếp tục hoàn thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính. Theo đó, trong quá trình đề xuất, xây dựng, ban hành các chính sách cần lưu ý hướng tới xu thế, kinh nghiệm tốt của quốc tế phù hợp điều kiện thực tiễn của Việt Nam để áp dụng có chọn lọc. Các chính sách mới ban hành phải bảo đảm mục tiêu vừa tháo gỡ khó khăn, vừa không tạo thêm những rào cản mới. Tăng cường năng lực nội tại của doanh nghiệp trong nước, tập trung phát triển công nghiệp hỗ trợ theo hướng tập trung, một số ngành, nghề cụ thể, qua đó thúc đẩy kết nối với doanh nghiệp nước ngoài để tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu; gia tăng giá trị sản xuất nội địa.

Hỗ trợ, thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu và phát triển, đổi mới sáng tạo, áp dụng công nghệ tiên tiến, khuyến khích tinh thần khởi nghiệp để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, chủ động hội nhập quốc tế, nắm bắt và đón đầu các xu hướng kinh doanh mới, xu hướng thị trường mới.

Điều chỉnh hoạt động xúc tiến đầu tư theo hướng thống nhất, có trọng tâm, trọng điểm, mang tầm quốc gia, thể hiện tính liên ngành, liên vùng, gắn với thị trường, đối tác đầu tư và dự án cụ thể; đa phương hóa, đa dạng hóa hình thức xúc tiến đầu tư thông qua các kênh có tầm ảnh hưởng đến những người quyết định đầu tư để tiếp cận trao đổi, mời vào đầu tư tại Việt Nam; áp dụng nền tảng số trong việc tuyên truyền, quảng bá về môi trường đầu tư Việt Nam. Xây dựng chính sách thu hút đầu tư nước ngoài cân đối, hợp lý giữa các vùng, miền; bảo đảm việc thu hút, hợp tác đầu tư nước ngoài theo đúng định hướng, quy hoạch, yêu cầu phát triển và mục tiêu cải thiện vị thế Việt Nam trong chuỗi sản xuất toàn cầu.

Phát biểu ý kiến kết luận Hội nghị, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính cảm ơn các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài đã đóng góp cả về vật chất, tinh thần hỗ trợ Việt Nam trong quá trình 2 năm chống dịch Covid-19, đóng góp tích cực vào sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu, qua đó góp phần cùng Chính phủ Việt Nam giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm tăng trưởng.

Thủ tướng cảm ơn sự đóng góp, hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, trong đó các doanh nghiệp, nhà đầu tư đã vào Việt Nam vaccine, trang thiết bị y tế, chia sẻ kinh nghiệm. Hội nghị này cũng nhằm chia sẻ, trao đổi, đề xuất, lắng nghe ý kiến, tìm ra giải pháp tốt nhất để mang lại hiệu quả chung. Việt Nam hết sức trân trọng về những đóng góp của các đại biểu về ý tưởng, công việc đầu tư, góp phần xây dựng thể chế, chuyển giao công nghệ, đa dạng hoá chuỗi cung ứng, đổi mới công nghệ, đầu tư vốn, đào tạo nguồn nhân lực, góp phần làm quản trị đất nước được tốt lên.

Thủ tướng nêu rõ, thời gian tới, vừa có thời cơ, thuận lợi, khó khăn, thách thức đan xen. Việt Nam xác định khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi, không lơ là, chủ quan, mất cảnh giác về những biến động của thế giới tác động tới Việt Nam. Đồng thời Việt Nam luôn thể hiện trách nhiệm với cộng đồng quốc tế bằng khả năng, nguồn lực, tinh thần đoàn kết để cùng cộng đồng quốc tế thúc đẩy hoà bình, hợp tác, phát triển, mang lại ấm no, hạnh phúc cho toàn thế giới.

Việt Nam luôn phát huy tinh thần “Lửa thử vàng, gian nan thử sức”, “biến nguy thành cơ”, đồng thời qua đại dịch, nhận thức rõ các cơ hội để khắc phục, tìm ra biện pháp giải quyết. Việt Nam là một dân tộc yêu chuộng hòa bình, có lịch sử hào hùng đấu tranh giải phóng dân tộc và thống nhất đất nước; có nền văn hóa lâu đời, phong phú, đa dạng; con người Việt Nam cần cù, bản lĩnh, sáng tạo, thân thiện và mến khách.

Trong bối cảnh tình hình thế giới diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường, Việt Nam kiên trì ưu tiên ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; điều hành hài hòa, hợp lý, hiệu quả, hỗ trợ lẫn nhau giữa các chính sách tiền tệ-tài khóa; triển khai Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế-xã hội, tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, an toàn, minh bạch.

Thủ tướng khẳng định, Việt Nam tạo mọi điều kiện để có môi trường thuận lợi, an toàn, minh bạch cho các nhà đầu tư nước ngoài yên tâm đầu tư lâu dài tại Việt Nam “với tinh thần bình đẳng, cùng phát triển, cùng có lợi, cùng có trách nhiệm với xã hội, người lao động, bảo vệ môi trường; “không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm”; lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”.

Việt Nam cam kết tạo lập môi trường kinh doanh tốt nhất hướng đến các chuẩn mực của OECD, đó là: giữ vững ổn định chính trị xã hội và kinh tế vĩ mô; tháo gỡ những điểm nghẽn của nền kinh tế về thể chế pháp luật, hạ tầng cơ sở và nguồn nhân lực; phát triển các chuỗi cung ứng, giảm chi phí giao dịch, đặc biệt là chi phí về logistics và chi phí hành chính; xây dựng môi trường-chính sách ổn định, có tính dự báo cao, thực thi minh bạch và trách nhiệm giải trình; hợp tác thân thiện, lắng nghe, tôn trọng ý kiến của nhau, cùng nhau giải quyết khó khăn thách thức.

Đại diện các hiệp hội doanh nghiệp, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài ở Việt Nam tham dự hội nghị tại điểm cầu Trụ sở Chính phủ. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Đối với đầu tư nước ngoài, Thủ tướng nêu rõ, Việt Nam chủ trương thu hút, hợp tác đầu tư có chọn lọc, lấy chất lượng, hiệu quả, công nghệ và bảo vệ môi trường là tiêu chí đánh giá chủ yếu. Đồng thời, Việt Nam ưu tiên thu hút các dự án: thuộc lĩnh vực công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, nghiên cứu phát triển; tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi giá trị; thúc đẩy kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững.

Nêu bật việc chuyển đổi năng lượng là yêu cầu khách quan, đồng thời Việt Nam có lợi thế về năng lượng tái tạo như nắng, gió, Thủ tướng nêu rõ, Việt Nam dứt khoát phát triển công nghiệp sản xuất các thiết bị năng lượng tái tạo. Do đó phải chuyển giao công nghệ; ưu tiên, bình đẳng, công bằng, công lý; ưu đãi về thuế, lãi suất cho Việt Nam khi đầu tư lĩnh vực này vì Việt Nam luôn có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế. Về chuyển đổi số, Việt Nam đang thực hiện hết sức tích cực.

Thủ tướng chia sẻ, thời gian tới, tình hình thế giới dự báo tiếp tục tiềm ẩn nhiều biến động, rủi ro. Trong bối cảnh đó, Chính phủ Việt Nam xác định tiếp tục kiên trì thực hiện các quan điểm chỉ đạo, điều hành đã đề ra: “4 ổn định, 3 tăng cường, 2 đẩy mạnh, 1 tiết giảm, 1 kiên quyết không".

Trong đó, tư duy điều hành là: bảo đảm sự ổn định trong sự bất định, giữ chủ động trong thế bị động; kiên định, nhất quán trong điều kiện sự tác động nhiều chiều cả bên trong và bên ngoài; thiết kế công cụ kiểm soát rủi ro để ứng phó kịp thời, linh hoạt, kịp thời với khủng hoảng, suy thoái; phải thiết lập được phòng tuyến hợp tác, cạnh tranh kinh tế lành mạnh trong điều kiện hội nhập.

Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương rà soát toàn diện các khó khăn, vướng mắc của các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài; có kế hoạch kịp thời, hiệu quả, giải quyết dứt điểm các khó khăn, vướng mắc, khắc phục những hạn chế, bất cập trong xây dựng, hoàn thiện và tổ chức thực hiện thể chế, chính sách về hợp tác đầu tư nước ngoài.

Tập trung cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; đẩy mạnh hơn nữa cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho thu hút đầu tư và sản xuất kinh doanh. Chủ động rà soát, đánh giá và chủ động chuẩn bị các điều kiện cần thiết (pháp lý, quỹ đất, hạ tầng, năng lượng, lao động…) để đón làn sóng đầu tư mới, nhất là các dự án có tính lan tỏa cao. Nghiên cứu tạo hành lang pháp lý đối với các hình thức, phương thức đầu tư mới, hợp tác công-tư để thu hút nguồn lực cho phát triển kinh tế-xã hội.

Ưu tiên phát triển một số lĩnh vực cụ thể thuộc công nghiệp hỗ trợ nhằm tạo bước đột phá trong hình thành năng lực sản xuất mới gắn với khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; xây dựng cơ sở dữ liệu doanh nghiệp đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế để kết nối, hỗ trợ nhà đầu tư nước ngoài; có chính sách hỗ trợ phát triển phù hợp đối với các ngành, lĩnh vực, sản phẩm có lợi thế cạnh tranh chủ đạo; hình thành các trung tâm năng lượng lớn phù hợp với lợi thế cạnh tranh của các địa phương; đa dạng hoá hình thức sở hữu và phương thức kinh doanh để huy động các nguồn xã hội hoá đầu tư phát triển; nghiên cứu, đề xuất xây dựng các trung tâm logistics có quy mô lớn, trang thiết bị hiện đại, ứng dụng kỹ thuật số nhằm đáp ứng nhu cầu cao của các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài; tập trung nâng cao năng suất lao động, trình độ công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Đối với các hiệp hội doanh nghiệp và các nhà đầu tư: tiếp tục giữ vững niềm tin, nêu cao tinh thần hợp tác cùng có lợi, khắc phục khó khăn, vượt qua thử thách, tiếp tục đồng hành cùng Việt Nam; sớm phục hồi sản xuất kinh doanh, tiến tới mở rộng đầu tư tại Việt Nam; bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các bên đầu tư với lợi ích nhà nước và nhân dân trên tinh thần “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”; nghiêm túc tuân thủ luật pháp, điều kiện về phát triển bền vững và các quy định về an ninh-quốc phòng; đề cao trách nhiệm xã hội và bảo vệ môi trường.

Thủ tướng cũng mong muốn các nhà đầu tư tiếp tục đẩy mạnh xây dựng, áp dụng những mô hình quản lý mới, thực hiện đổi mới mô hình hướng tới kinh doanh xanh, công nghệ xanh và phát triển bền vững; tăng cường chuyển đổi số và ứng dụng khoa học công nghệ nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của doanh nghiệp; hình thành các trung tâm nghiên cứu và phát triển; đầu tư vào những lĩnh vực, ngành nghề mới có giá trị gia tăng cao; công nghệ kỹ thuật, khoa học hiện đại. Các Hiệp hội doanh nghiệp kịp thời cung cấp và báo cáo các vướng mắc, khó khăn của các hội viên; kiến nghị, đề xuất các chính sách, pháp luật phù hợp.