Ngày 26-2, Hiệp hội ô tô ASEAN (AAF) đã có báo cáo về kết quả bán hàng của các thành viên hiệp hội trong năm 2020, gồm: Việt Nam, Thái Lan, Singapore, Philippines, Myanmar, Indonesia, Malaysia và Brunei.

Theo đó, 8 thành viên Hiệp hội AAF đã tiêu thụ tổng cộng 2,454 triệu xe ô tô các loại, giảm 29% so với năm 2019 do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

"Đây được xem là mức sụt giảm cao nhất trong 5 năm trở lại đây", theo đánh giá của AAF.

Theo AAF, Thái Lan dẫn đầu về doanh số với 792.146 xe bán ra. Tuy nhiên, so với cùng kỳ năm ngoái, lượng tiêu thụ ô tô tại Thái Lan đã giảm tới 21%.

Indonesia xếp ở vị trí thứ hai với 532.027 xe bán ra, giảm 48%. Vị trí thứ ba thuộc về Malaysia với 522.573 xe bán ra trong năm 2020.

Việt Nam vượt qua Philippines để vươn lên vị trí thứ tư. Theo số liệu AAF công bố, thị trường ô tô Việt Nam đã tiêu thụ tổng cộng 296.634 xe các loại trong năm 2020, nhiều hơn Philippines khoảng 73.000 xe.

Theo đánh giá của nhóm nghiên cứu Công ty cổ phần Chứng khoán SSI (SSI Research), nửa cuối năm 2020, việc Chính phủ kiểm soát tốt dịch và ban hành những chính sách hỗ trợ như Nghị định 70, Nghị định 57 có hiệu lực từ tháng 7-2020 đã đóng góp quan trọng vào sự hồi phục mạnh của thị trường ô tô. Nhờ vậy mà nhu cầu mua ô tô của người dân tăng đáng kể.

SSI Research ước tính ngành ô tô sẽ tăng trưởng 16,3% về sản lượng tiêu thụ trong năm 2021, do nhu cầu mua ô tô tiếp tục duy trì ở mức cao. Kết quả này cao hơn 3% nếu so với kịch bản không xảy ra Covid-19.

Ô tô sớm trở thành mặt hàng tiêu dùng phổ biến ở Việt Nam

Theo SSI Research, năm 2021, Việt Nam có nhiều động lực để thúc đẩy nguồn cầu ô tô tăng trưởng.

Thứ nhất, thu nhập bình quân đầu người Việt Nam đang trên đà tăng trưởng nhanh, dự kiến ở mức 8-10%/năm trong vòng 10 năm tới. So sánh với các quốc gia trong khu vực, mức thu nhập bình quân hiện nay của Việt Nam tiến rất gần tới điểm bùng nổ về nhu cầu mua ô tô.

"Ô tô sẽ sớm chuyển từ mặt hàng xa xỉ với chỉ 34 xe/1.000 người vào năm 2020 để trở thành mặt hàng tiêu dùng phổ biến với tỷ lệ sở hữu xe cao như các nước trong khu vực", báo cáo của SSI Research cho hay.

Thứ hai, sản lượng sản xuất xe trong nước tăng nhanh đang dần đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng và có thể giúp giá xe ngày càng rẻ hơn.

Với việc có thêm nhiều nhà máy sản xuất và lắp ráp ô tô mới ước tính hoàn thành vào giai đoạn 2022-2023, SSI Research cho rằng, thị trường ô tô sẽ cực kỳ sôi động và các nhà sản xuất có thể cho ra nhiều chính sách chiết khấu và giảm giá mạnh mẽ để thúc đẩy nhu cầu thị trường bắt kịp nguồn cung mới.

Thứ ba, sẽ giảm dần thuế phí đối với ô tô. Sau Nghị định 57/2020/NĐ-CP và Hiệp định EVFTA, ATIGA có hiệu lực, rất nhiều loại thuế phí đã được cắt bỏ và giá ô tô cũng giảm theo tương ứng.

Hiện tại, Quốc hội đang thảo luận về khả năng giảm thuế tiêu thụ đặc biệt (tỷ lệ giảm thuế tương ứng với tỷ lệ nội địa hóa của mỗi dòng xe), giúp thúc đẩy hơn nữa tiêu thụ xe giá rẻ.

Tuy nhiên, theo SSI Research, khả năng giảm thuế tiêu thụ đặc biệt cho ô tô còn tương đối thấp vì khoản này đóng góp tới 4,4% thu ngân sách nhà nước và khó có thể cắt giảm trong thời điểm thu ngân sách bị ảnh hưởng tiêu cực sau dịch.