Vận chuyển hàng hóa tại Cảng container quốc tế Tân Cảng Hải Phòng. (Ảnh minh họa: Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn)

Thống kê từ Tổng cục Hải quan cho thấy, tính riêng tháng 9/2023, tổng trị giá hàng hóa xuất nhập khẩu của nước ta ước tính là 60,52 tỷ USD, giảm 2,5%, tương ứng giảm 1,56 tỷ USD so với tháng trước.

Trong đó, xuất khẩu ước đạt 31,41 tỷ USD, giảm 4,1%, tương ứng giảm 1,36 tỷ USD và nhập khẩu ước 29,12 tỷ USD, giảm 0,7%, tương ứng giảm 205 triệu USD.

Lũy kế trong 9 tháng năm 2023, tổng trị giá hàng hóa xuất nhập khẩu của cả nước ước tính đạt 497,66 tỷ USD, giảm 11%, tương ứng giảm 61,41 tỷ USD so với cùng kỳ năm trước.

Trong đó, xuất khẩu ước là 259,67 tỷ USD, giảm 8,2% (tương ứng giảm 23,32 tỷ USD), và nhập khẩu ước đạt 237,99 tỷ USD, giảm 13,8% (tương ứng giảm 38,09 tỷ USD).

Về tình hình thu ngân sách nhà nước (NSNN), số thu NSNN từ hoạt động xuất nhập khẩu trong quý III/2023 đạt 83.695 tỷ đồng, giảm 9,7% so với quý II/2023 và giảm 18,4% so với quý III/2022.

Lũy kế từ ngày 1/1 đến 30/9/2023, số thu NSNN đạt 268.690 tỷ đồng, bằng 63,2% dự toán được giao, giảm 18,6% so với cùng kỳ năm trước.

Buôn lậu, gian lận thương mại diễn biến phức tạp

Về công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, theo đánh giá của Tổng cục Hải quan, trong tháng 9/2023 không phát sinh điểm nóng về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, nhưng đánh giá chung trong quý III/2023, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại diễn biến phức tạp, tập trung vào một số hành vi như: Không khai báo, khai hải quan không đúng với thực tế hàng hóa; che giấu nguồn gốc, tuyến đường của lô hàng nhằm buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng cấm, ma túy, động vật hoang dã, tiền tệ qua biên giới; nhập khẩu hàng hóa không đáp ứng điều kiện tiêu chuẩn, quy chuẩn…

Trong đó, hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy qua biên giới diễn ra hết sức phức tạp. Các đối tượng thường xuyên thay đổi phương thức vận chuyển với thủ đoạn ngày càng tinh vi như: Cất giấu, ngụy trang ma tuý thành hàng hóa, hành lý thông thường; mang theo người.

Tình hình tội phạm ma túy có chiều hướng gia tăng trên tuyến hàng không, tập trung chủ yếu qua cảng hàng không quốc tế Nội Bài, Tân Sơn Nhất, Đà Nẵng từ các nước châu Âu, châu Mỹ, có sự chuyển dịch từ Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất ra Sân bay quốc tế Nội Bài, sau đó vận chuyển bằng đường bộ, đường sắt vào phía nam với các loại ma túy tổng hợp, các loại thuốc tân dược có chứa chất gây nghiện, hướng thần, cần sa thường ngụy trang trong các gói kẹo, thực phẩm chức năng, thức ăn chó mèo, mỹ phẩm... Trong đó, xuất hiện hiện tượng mới các chất ma túy từ các nước quá cảnh đi Lào.

Trước tình hình trên, Tổng cục Hải quan đã chủ động ban hành các văn bản chỉ đạo, cảnh báo cho các Cục Hải quan tỉnh, thành phố, hướng dẫn thực hiện công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, chỉ đạo các đơn vị trong toàn ngành tăng cường sử dụng máy phát hiện ma túy, cùng với đó tăng cường hợp tác quốc tế trong hoạt động phòng, chống ma túy và thực thi pháp luật quốc tế.

Kết quả công tác đấu tranh phòng, chống ma tuý trong 9 tháng đầu năm 2023 (từ ngày 16/12/2022 đến 15/9/2023), ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ 200 vụ/217 đối tượng, trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 90 vụ. Tang vật thu được khoảng 1,4 tấn ma túy các loại.

Lũy kế 9 tháng năm 2023 (từ ngày 16/12/2022 đến 15/9/2023), toàn ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 12.903 vụ việc vi phạm pháp luật Hải quan. Trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 5.025 tỷ đồng. Cơ quan Hải quan đã khởi tố 26 vụ và chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 85 vụ. Số tiền thu nộp ngân sách nhà nước 384,7 tỷ đồng.