Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà giải trình về những tồn tại trong công tác quản lý đất đai. (Ảnh: DUY LINH)

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng lãng phí đất đai

Phát biểu tại phiên thảo luận của Quốc hội sáng 28/10, Bộ trưởng Trần Hồng Hà nêu rõ, quản lý đất đai là vấn đề hết sức quan trọng và bày tỏ sự đồng tình, thống nhất về nhận xét của đại biểu về những vấn đề tồn tại, bất cập hiện nay.

Bộ trưởng cho biết, qua tổng kết Nghị quyết 19 và khi Trung ương thông qua Nghị quyết 18 về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, cũng như trong Báo cáo tổng kết về Luật Đất đai (sửa đổi), những vấn đề tồn tại, yếu kém đã được chỉ ra và các đại biểu cũng đã nhắc lại tại phiên họp này.

Bộ trưởng chỉ rõ tình trạng lãng phí đất đai do các dự án chậm tiến độ, dự án treo, trong khi mới chỉ giải quyết được trên 10 nghìn ha trên tổng số 28.155ha.

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, có nhiều nguyên nhân của tình trạng lãng phí đất đai, như chậm giải phóng mặt bằng, quy hoạch thay đổi, các nhà đầu tư kém năng lực và pháp luật đất đai, pháp luật liên quan có sự chồng chéo…

Từ các nguyên nhân trên, để tháo gỡ tồn tại, vướng mắc, khó khăn với các dự án hiện nay, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường cho biết, Chính phủ đã lập 1 đề án tập trung 4 tỉnh, thành phố với 2.000 dự án đang vướng mắc để đưa ra các phương án xử lý.

Theo Bộ trưởng, từ nay đến năm 2024, theo thẩm quyền của từng cấp, nên ban hành các nghị quyết của Quốc hội, hoặc nghị định của Chính phủ và theo thẩm quyền xử lý ở địa phương để quy định cơ chế giải quyết những vấn đề tồn tại, vướng mắc phổ biến hiện nay đối với 4 tỉnh, thành phố, sau đó sẽ tính toán triển khai đối với các địa phương khác trong cả nước.

Các đại biểu dự phiên họp sáng 28/10. (Ảnh: DUY LINH)

“Chủ trương nhất quán là bám sát nguyên tắc không làm thất thoát tài sản của nhà nước, không hợp thức hóa sai phạm và không làm ảnh hưởng đến bên thứ ba, tức liên quan đến các dự án hiện nay ảnh hưởng đến hàng nghìn hộ dân”, Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhấn mạnh.

Bộ trưởng cũng cho biết, việc sửa đổi Luật Đất đai lần này sẽ tập trung vào các công cụ như quy hoạch, kế hoạch, định giá và hầu hết các phương thức giao đất là đấu thầu và đấu giá để bảo đảm công khai, minh bạch…

Hiện nay dù đã được quy định trong luật, nhưng khung giá và bảng giá vẫn không sát thị trường, thêm vào đó là các cơ sở dữ liệu thông tin về đất đai, giá đất được thu thập không đầy đủ, chính xác.

Để khắc phục vấn đề này, theo Bộ trưởng, cần đầu vào chính xác về dữ liệu đất đai để định giá, và trong việc sửa đổi luật lần này sẽ thay đổi cơ bản phương pháp định giá trên cơ sở xây dựng những điều kiện khác để thực hiện như các cơ sở dữ liệu về đất đai, bao gồm giá đất, quy định về các hợp đồng, chế định trách nhiệm phải qua sàn giao dịch và đăng ký đối với người dân.

Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà giải trình về những tồn tại trong công tác quản lý đất đai. (Ảnh: DUY LINH)

Bộ trưởng nêu rõ, tất cả những vấn đề trên không thể làm bằng thông tư, bởi để có 1 phương pháp định giá mới thì phải thay đổi ngay từ trong luật và thay đổi một cách cơ bản phương pháp định giá mới.

Việt Nam khẳng định cam kết, trách nhiệm trong ứng phó với biến đổi khí hậu

Giải trình về các giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu, Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định, đây vấn đề hết sức gay gắt, phức tạp và trở thành vấn đề sống còn nếu không có những quyết định kịp thời.

“Chính vì vậy, Việt Nam đã thể hiện cam kết, khẳng định trách nhiệm tại Hội nghị lần thứ 26 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26). Đó là 1 con đường để Việt Nam vượt qua thách thức của chính mình và thể hiện trách nhiệm”, Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhấn mạnh.

Về cơ sở pháp lý để Việt Nam thực hiện cam kết của mình, theo Bộ trưởng, hiện nay chúng ta đã có Luật Khí tượng thủy văn, Luật Bảo vệ môi trường, Nghị định 06 của Chính phủ về giảm phát thải và Quyết định 01 về xác định các đối tượng sẽ giảm tải. Việt Nam cũng đã tiến hành đàm phán với các nước về chuyển đổi năng lượng, cũng như đã thực hiện chuyển đổi Sơ đồ điện VIII theo hướng cơ cấu năng lượng tái tạo tăng lên.

Theo Bộ trưởng, Việt Nam đang đứng trước thách thức và cơ hội để hòa cùng xu hướng toàn cầu chuyển đổi nền kinh tế theo hướng carbon thấp, chuyển đổi xanh. Bộ trưởng khẳng định đây là điều rất rõ ràng và Việt Nam cũng có tiềm năng rất lớn để hiện thực hóa mục tiêu này.

“Riêng năng lượng gió ngoài khơi tính toán sơ bộ thì chúng ta có hơn 600MW, như vậy gấp khoảng 5 lần nhu cầu điện hiện nay. Đây là một tiềm năng rất lớn”, Bộ trưởng Trần Hồng Hà nêu rõ.

Hiện nay, Chính phủ đã phê duyệt Đề án thực hiện COP26 và cũng đã chỉ đạo đàm phán với các nước phát triển, đặc biệt là G7 để thu hút chuyển giao công nghệ cũng như liên quan đến nguồn tài chính về biến đổi khí hậu.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà thông tin thêm, từ nay đến năm 2025 sẽ đưa ra các mô hình về công nghệ, giải quyết các vấn đề liên quan lựa chọn các nhà đầu tư, kèm theo đó là các chính sách ưu tiên quỹ đất cho các dự án về hạ tầng môi trường, hạ tầng biến đổi khí hậu.

Tuy nhiên, với những dự án này, Bộ trưởng khẳng định sẽ phải dựa trên tiêu chí lựa chọn về đầu tư, công nghệ chứ không phải đấu giá về đất đai để thực hiện các dự án này.