Theo bác sỹ Nguyễn Thế Phương, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Na Hang, Chủ tịch Hội Đông y huyện, những trường hợp sử dụng thuốc nam gây biến chứng là do người dân lấy thuốc ở thầy lang không được đào tạo bài bản, thuốc chưa qua kiểm định, không rõ nguồn gốc. Bên cạnh đó, người dân còn tự ý sử dụng thuốc theo kinh nghiệm, theo mách bảo của người khác mà không đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám. 

Cán bộ Trạm Y tế xã Bình An (Lâm Bình) hướng dẫn người dân cách sử dụng thuốc nam.

Do lạm dụng thuốc hoặc sử dụng thuốc nam không đúng cách, không rõ nguồn gốc nhiều người đã bị bệnh nặng hơn hoặc gặp các biến chứng nguy hiểm. Đơn cử như trường hợp của ông Nguyễn Văn Hùng, 52 tuổi ở xã Thái Bình (Yên Sơn) cách đây 6 tháng trong một lần đi khám tổng quát tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh được bác sỹ chuyên khoa chẩn đoán và xác định là bị viêm gan B. Quyết không dùng thuốc tây để điều trị, ông Hùng tự chữa trị cho mình bằng các loại cỏ cây được người ta loan truyền, chỉ bảo chữa bệnh về gan.

Ông Hùng cho biết, cứ ai mách loại cây gì là ông đi tìm kiếm về để đun, sắc uống. Lúc đầu ông uống nhân trần, rồi uống cà gai leo, bồ công anh và mới đây khi được mọi người tư vấn uống cây chó đẻ sẽ có tác dụng làm mát gan, hạ men gan. Sau 6 tháng trung thành với cây chó đẻ, viêm gan B có giảm đôi chút nhưng lại bị cảnh báo là có nguy cơ xơ gan. Còn bà Nguyễn Thị Lành, xã Yên Phú (Hàm Yên) bị ung thư phổi thì cứ nhất nhất tin là cây xạ đen có thể chữa khỏi được ung thư mà không cần hóa trị, xạ trị cho đau đớn. Bà chỉ uống nước xạ đen, tin vào những công dụng thần kỳ của cây thuốc này mặc con cháu lo lắng. Nhưng lần đi kiểm tra sức khỏe gần đây nhất các bác sỹ đã chẩn đoán là khối u đã di căn thêm 1 bộ phận nữa trên cơ thể.

Trước những biến chứng nguy hiểm do sử dụng thuốc nam không rõ nguồn gốc hoặc sử dụng không đúng cách, các bác sỹ khuyến cáo, nếu dùng thuốc nam người dân cần đến các cơ sở y tế uy tín, có bác sỹ chuyên môn hoặc đến các phòng mạch của các lương y đã được cơ quan chức năng cấp phép, tránh mua thuốc về dùng theo kiểu truyền miệng về công dụng, vì trên thực tế, bất cứ thuốc nào cũng có thể gây ra những phản ứng khó lường. Đặc biệt, trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại thuốc nam được quảng cáo, bày bán tràn lan nếu không được chẩn đoán của bác sỹ có chuyên môn về y học cổ truyền, người dân không nên tự ý mua những loại thuốc không rõ nguồn gốc, tránh tình trạng tiền mất tật mang.