Xanh nhà hơn già đồng

Những trận mưa to bất thường từ đầu năm đến nay đã làm ảnh hưởng đến năng suất lúa vụ xuân của tỉnh. Thời điểm này, diện tích trà chính vụ lúa đã vào chắc, một số địa phương gieo cấy sớm như Sơn Dương, Chiêm Hóa, Lâm Bình lúa đã chín đỏ đuôi. Hiện người dân đang tranh thủ thời gian khẩn trương thu hoạch lúa đã chín để đẩy nhanh tiến độ làm đất vụ mùa trong khung thời vụ tốt nhất.

 Bà Đặng Thị Bình, thôn Nhật Tân, xã Thiện Kế (Sơn Dương) chia sẻ, trận mưa lớn ngày 22 đến 24-5 làm nước lũ về ngập cả cánh đồng thôn, trong đó gia đình bà có 5 sào lúa TBR 225. Vì lúa đang vào chắc hạt, nước ngập đến cổ bông nên gia đình thấp thỏm lo âu. Rất may nước rút nhanh, ngay khi nước rút gia đình đã huy động nhân lực ra đồng thu hoạch toàn bộ diện tích. Vụ này, năng suất lúa của gia đình chỉ đạt 1,8 tạ/sào.

Người dân xã Thổ Bình (Lâm Bình) thu hoạch lúa xuân.

Chị Nguyễn Thị Thu, nhân viên khuyến nông xã Thiện Kế cho biết, trận mưa vừa qua xã bị thiệt hại 22 ha lúa, gần 100/265 ha lúa đang trong thời kỳ vào chắc hạt bị ngập. Ngay khi nước lũ rút, UBND xã đã chỉ đạo các thôn khẩn trương thu hoạch diện tích lúa xuân với phương châm "xanh nhà hơn già đồng" để tránh thời tiết cực đoan, đảm bảo năng suất cả vụ. Đến thời điểm này, 85% diện tích lúa xuân của xã đã được thu hoạch, năng suất ước đạt 58 tạ/ha, kém 2 ta/ha so với vụ xuân năm ngoái.

Tại một số xã như Tân An, Hùng Mỹ, Tân Thịnh, Yên Nguyên, Hòa Phú (Chiêm Hóa); Thổ Bình (Lâm Bình) không khí thu hoạch lúa xuân diễn ra khá nhộn nhịp, những thửa ruộng lúa trĩu bông, lá vẫn còn xanh nhưng vẫn được người dân thu hoạch khẩn trương. Vụ xuân năm nay, xã Tân Thịnh (Chiêm Hóa) gieo cấy trên 160 ha lúa, theo người dân phản ánh thì lúa ít sâu bệnh, chỉ có một số khu vực bị gây hại cục bộ. Qua kiểm tra và đánh giá của xã, năng suất bình quân toàn xã ước đạt 62 tạ/ha. Nhiều hộ gia đình trong xã đã chủ động đưa máy gặt đập liên hoàn vào gặt lúa, bảo đảm tiến độ sản xuất vụ mùa.

Theo đánh giá của ngành Nông nghiệp, vụ xuân năm nay năng suất lúa toàn tỉnh sẽ giảm so với mọi năm do mưa lớn xuất hiện đúng thời kỳ trà lúa xuân chính vụ đang trỗ đòng, chỉ có 1/3 diện tích lúa hiện đã vào chắc và cho thu hoạch.

Bắt tay ngay sản xuất vụ mùa

Song song với thu hoạch vụ xuân, ngành Nông nghiệp chỉ đạo các địa phương tuyên truyền, vận động để người dân gặt hái đến đâu, nhanh chóng tiến hành làm đất, chuẩn bị đầy đủ vật tư phân bón để sản xuất vụ mùa theo khung thời vụ tốt nhất.

Tại một số địa phương có truyền thống làm vụ 3, tiến độ làm đất đang được người dân đẩy nhanh chuẩn bị gieo cấy vụ mùa. Tại xã Ninh Lai (Sơn Dương) tiếng máy cày rộn ràng khắp các xứ đồng. Ông Trương Đại Cao, thôn Hội Kế, xã Ninh Lai cho biết, do thời gian chuyển vụ ngắn nên ông phải tranh thủ sớm tối đưa máy ra đồng làm đất. Nhờ đó đến nay, gia đình đã làm đất xong 8 sào ruộng, đất được làm kỹ, ngấu theo phương châm ruộng chờ mạ. Cùng với làm đất, gia đình tích cực làm tốt công tác vệ sinh đồng ruộng, làm cỏ để hạn chế nguồn sâu, bệnh, nhất là bệnh lùn sọc đen, tập trung nhổ bỏ, tiêu hủy triệt để hạn chế sự lây lan của cỏ dại.

Người dân xã Ninh Lai (Sơn Dương) làm đất chuẩn bị sản xuất vụ mùa.

Theo đánh giá của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đến thời điểm này công tác chuẩn bị cho sản xuất vụ mùa năm 2022 được các huyện, thành phố và người dân triển khai tích cực, nhất là việc làm đất và chuẩn bị các loại vật tư nông nghiệp phục vụ sản xuất vụ mùa. Vụ mùa năm nay, toàn tỉnh phấn đấu gieo cấy hơn 25.000ha, ngành Nông nghiệp đã đề nghị các địa phương tuyệt đối tuân thủ khung lịch thời vụ, cơ cấu giống, ưu tiên các giống có năng suất, chất lượng, chống chịu tốt với sâu bệnh và điều kiện bất thường, thời gian sinh trưởng ngắn với các giống lúa như IR 352, N97, Nhị ưu 838, J02, Thái xuyên 111, GS9, Thiên ưu 8, KM 18, TBR225.

Ngành Nông nghiệp khuyến cáo người dân nên làm đất kỹ do nhiều diện tích bị ngập úng thời gian qua; căn cứ vào đặc điểm, điều kiện sản xuất của từng địa bàn, khu vực để áp dụng kỹ thuật gieo, cấy cho phù hợp với chất đất, chọn giống lúa trong cơ cấu giống của tỉnh. Ðối với những diện tích ruộng một vụ không chủ động được nước tưới cần rà soát lập kế hoạch, vận động người dân chuyển đổi sang các cây trồng khác. Bà con cũng cần lưu tâm, diệt thiên địch hại để đảm bảo mùa vụ thắng lợi.