Trưởng thôn tiên phong

Là người khá trầm tính, giọng nói chậm rãi, nhẹ nhàng, khác hẳn với sự ồn ã của nhiều cán bộ thôn tôi đã từng gặp, có lẽ đó là ấn tượng về Trưởng thôn Bắc Lè Trần Văn Khu khiến ai gặp một lần cũng đều nhớ.

Anh Khu kể câu chuyện về hành trình hình thành và phát triển của thôn như ngày hôm nay với đầy sự hoài niệm. Toàn thôn hiện có 101 hộ dân, đều là đồng bào Tày, năm 2006, thôn Bắc Lè đã trải qua cuộc di vén lịch sử để nhường chỗ cho thủy điện Tuyên Quang dâng nước và hiện nay là cuộc hiến đất lịch sử để nhường chỗ cho dự án đường liên tỉnh kết nối Tuyên Quang - Bắc Kạn.

- Vậy khi có chủ trương làm đường và phải hiến đất, phản ứng của người dân thế nào? tôi hỏi.

Anh Khu bảo, người dân băn khoăn lắm, nhưng vận động “mưa dầm thấm lâu” rồi cũng gần thành công.

 Trưởng thôn Bắc Lè Trần Văn Khu.

Thấy nhà báo, người dân thôn Bắc Lè dừng nhiều công việc đồng áng, đến tụ tập tại nhà trưởng thôn và chia sẻ những câu chuyện về hiến đất làm đường nghe khá ly kỳ, hấp dẫn và đầy sự hy sinh. Nhưng tựu chung lại, họ bảo, trưởng thôn Khu hiến nhiều đất nhất, gần 1 ha tương đương 9.800 m² đất cây lâm nghiệp, trưởng thôn làm trước thì làng nước cứ thế theo sau. Nhiều người dân cùng chia sẻ.

Hơi thẹn, anh Khu mở lời, ngay khi có chủ trương làm đường, biết tuyến đường chạy qua gần 1 ha đồi cây của gia đình, lại là đồi mỡ 8 năm tuổi đang kỳ đẹp như tranh, thẳng đuồn đuỗn, nhiều thương lái bao năm đã rình mò đặt hàng. Nhưng khi triển khai làm đường vào đầu năm 2024, ai cũng nghĩ trưởng thôn sẽ băn khoăn với dò xét xem thái độ ra sao, nhưng với vai trò đầu tàu, anh Khu mạnh dạn tuyên bố sẽ hiến toàn bộ đồi cây 2 ha của gia đình để đơn vị thi công hoàn thành đúng tiến độ. Phương châm, đường làm đến đâu, anh hiến tới đó, quyết tâm không để chậm tiến độ công trình.

Anh gọi thương lái bán vội 2ha cây được 150 triệu đồng. Khi tuyến đường chạy qua tính ra cũng mất đi gần 1 ha thuộc quyền sở hữu của gia đình, nhưng nghĩ đến khi tuyến đường hoàn thành, sẽ mở ra một cơ hội mới của người dân Bắc Lè nói riêng và cả xã Đà Vị và huyện Na Hang nói chung, anh lại hào hứng và được thể hiện rõ trong từng lời nói, cử chỉ.

Thấy trưởng thôn đi trước, làm trước, người dân Bắc Lè ban đầu còn hoài nghi, nhiều băn khoăn, cuối cùng bắt đầu toàn thôn có phong trào hiến đất làm đường, không ai bảo ai, nhà ít thì vài trăm mét, nhà nhiều thì vài nghìn mét vuông, cá biệt có những gia đình còn chủ động di chuyển nhà, hiến đất thổ cư đang ở để làm đường.

Anh Phùng Việt Du đang đo diện tích đất của gia đình cần hiến để tuyến đường thi công đảm bảo yêu cầu kỹ thuật.

Và... chuyển nhà để hiến đất

Chủ tịch UBND xã Đà Vị Chẩu Văn Bích tự hào kể, thôn Bắc Lè là thôn khó khăn của xã Đà Vị, điều kiện tự nhiên bao năm nay như muốn “thách thức” sự kiên định của lòng người nên tạo sức bật là điều chính quyền xã trăn trở. Nhưng khi có tuyến đường mới mở qua thôn, sẽ tạo đồng lực để phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt có sự vào cuộc quyết liệt của cán bộ thôn, nên hiện người dân cơ bản đồng tình hiến đất làm đường, sự đồng lòng có lẽ khó có nơi nào bì kịp.

Cách nhà trưởng thôn Khu khoảng chừng nửa cây số, ngay đoạn ngã 3 đường có căn nhà sàn gỗ mới được xây dựng khoảng 2 năm gần đây. Anh Phùng Việt Du, chủ nhà xuất hiện với sự cởi mở. Anh Du trải lòng, ngày thi công tuyến đường, sau khi xem sơ đồ thiết kế, biết căn nhà của gia đình cần phải di dời lùi vào chừng 3m để nắn tuyến đường, anh cũng có nhiều điều băn khoăn khó nói. Anh nói, căn nhà hoàn thành mất gần 700 triệu đồng, mới ở chưa được bao lâu nay lại phải di dời cả nhà ai cũng tiếc.

Nhìn căn nhà sàn khang trang đẹp nhất thôn phải di dời, nhiều người dân cũng gièm pha, nhưng ý đã định, anh quyết tâm hiến đất để đảm bảo tiến độ, thẩm mỹ cho con đường. Anh bảo, chi phí chuyển nhà ước chừng 200 triệu đồng, nhưng gia đình sẽ tự trang trải, tất cả vì mục đích chung để dự án hoàn thành.

Khi hoàn thành tuyến đường, căn nhà đang ở của bà Trần Thị Thấm sẽ có cốt nền cao hơn đường chừng 6m.

Là hộ tiên phong hiến đất, chị Thấm ngậm ngùi: đầu năm 2024, khi tuyến đường chạy trước cửa gia đình, số đất cần hiến khoảng 350m² đất thổ cư, với người dân nơi đây đó là tài sản khổng lồ, chị bàn cùng gia đình nhưng ai cũng phản đối. Với vai trò là đảng viên gương mẫu, chị đã tự “dân vận” ngay trong gia đình để hiến được đất. Chị chia sẻ thêm, gia đình đang ở mặt đường nhưng khi con đường chạy qua, cốt nền của căn nhà đang ở sẽ cao hơn tuyến đường mới chừng 6m, về tương lai việc di nhà sẽ gặp nhiều khó khăn, nhưng nghĩ đến sự đổi thay của Bắc Lè trong tương lai, chị lại thấy quyết định của mình là đúng.

Là người cẩn thận, anh Khu ghi tên từng hộ hiến đất, diện tích bao nhiêu theo từng cột rất khoa học. Anh bảo, cách làm này mình thống kê được số lượng đất hiến, số hộ dân hiến nhiều và có sự biểu dương trong các cuộc họp lấy đó làm động lực cho nhiều hộ còn e dè thêm phần quyết tâm. Lướt qua, tôi thấy số đất hiến đã lên tới con số gần 16.000m² cả đất ở và đất lâm nghiệp, cá biệt có những hộ hiến nhiều đất từ 2.000m² trở lên như gia đình ông Hoàng Văn Tuấn, anh Nông Văn Chức, anh Vi Văn Hác….

Theo kế hoạch, tuyến đường thành phố Bắc Kạn - hồ Ba Bể kết nối sang Na Hang với mức đầu tư 3.800 tỷ đồng sẽ hoàn thành vào cuối năm 2025. Đoạn qua thôn Bắc Lè có chiều dài 7,8km. Các hạng mục đang trong quá trình giải phóng mặt bằng và tập trung xây dựng 2 cây cầu Bắc Lè và Nà Đeo.

Hiện còn một số ít hộ dân đang vướng mắc về phương án đền bù và hướng sinh kế sau khi di dời, nhưng tin vui là sau cuộc đối thoại trực tiếp giữa đồng chí Chủ tịch UBND huyện Na Hang và người dân, đại đa số nhân dân đã đồng tình ủng hộ, chắc chắn tuyến đường sẽ hoàn thành đúng tiến độ đề ra, anh Khu khẳng định.