Then trong đời sống người Tày xứ Tuyên

- Thực hành Then là tín ngưỡng cúng linh thiêng của đồng bào Tày, phản ánh các quan niệm, mối quan hệ về con người, thế giới tự nhiên và vũ trụ. Người ta thường cúng Then trong những dịp lễ cầu an, cầu mùa, gọi hồn, cấp sắc. Nhạc cụ chính được sử dụng trong cúng, hát Then là đàn Tính.

 Các sự kiện lớn của tỉnh đều có biểu diễn Then, mang âm hưởng và bản sắc địa phương.

Các lễ Then diễn tả hành trình thầy Then dâng lễ vật và cầu mong những điều tốt đẹp nhất cho cộng đồng, dòng họ, gia chủ trong đời sống, sản xuất, sức khỏe. Người ta chia Then theo hình thức thể hiện: Then quạt, Then Tính hay Then cầu yên, Then lễ hội. Then còn được nhìn nhận như một loại hình diễn xướng dân gian, tích hợp nhiều bộ môn nghệ thuật từ văn học, âm nhạc, múa tới hội họa và trình diễn. Then được trao truyền bằng hình thức truyền khẩu khi thực hành nghi lễ Then, thể hiện sự kế tục giữa các thế hệ.

Trong lễ hội Lồng tông đầu năm mới, thầy Then cúng cho cả một cộng đồng người, cầu cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, người người khỏe mạnh.

Cúng Then trong lễ mừng cơm mới của đồng bào Tày.

Nghệ nhân Ưu tú Hà Ngọc Cao, xã Xuân Quang (Chiêm Hóa)  là thầy cúng biết chơi nhiều bài Then cổ.

Các bà, các mẹ thường truyền dạy Then cho con trẻ từ nhỏ.

Then trở thành một sản phẩm du lịch độc đáo, có sức hấp dẫn với du khách. 

Quang Hòa

Tin cùng chuyên mục