Bài 1: Những người gánh 2 vai

Nhất thể hóa chức danh Bí thư chi bộ thôn bản, tổ dân phố đã và đang được nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh thực hiện. Đây là hướng đi đúng đắn góp phần tinh gọn bộ máy ở cơ sở, tạo sự thống nhất, đồng thuận từ việc ban hành chủ trương đến khâu tổ chức và thực hiện. Tại nhiều nơi, đội ngũ Bí thư chi bộ kiêm Trưởng thôn đã phát huy được vai trò đầu tàu thủ lĩnh, được Nhân dân tin tưởng, tín nhiệm, góp phần thực hiện hiệu quả nhiệm vụ chính trị, kinh tế, xã hội tại các khu dân cư.

Tận tâm, trách nhiệm vì Dân

Chủ động, tiết kiệm thời gian, tránh sự chồng chéo, phát huy được năng lực của người đứng đầu trong việc đưa chủ trương, nghị quyết của Đảng vào cuộc sống là một trong những kết quả nổi bật của việc thực hiện nhất thể hóa chức danh Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn trên địa bàn tỉnh.

Đảng bộ xã Kháng Nhật (Sơn Dương) là một trong những đơn vị đi đầu trong việc nhất thể hóa chức danh Bí thư chi bộ kiêm Trưởng thôn. Đến nay, 11/11 thôn trên địa bàn có Bí thư chi bộ đồng thời là Trưởng thôn. Theo Bí thư Đảng ủy xã Trần Viết Hướng, đội ngũ cán bộ thôn là người “vừa nói, vừa làm, vừa chỉ đạo, vừa thực hiện”, bởi vậy yêu cầu cần phải có thực lực, trách nhiệm, thể hiện được vai trò gần dân, sát dân trong triển khai các nhiệm vụ tại địa phương.

Bí thư chi bộ, trưởng thôn Cây Nhãn, xã Tứ Quận (Yên Sơn) nắm bắt tình hình người dân khu tái định cư thuộc dự án đường cao tốc Tuyên Quang - Hà Giang.

Thôn Lẹm, xã Kháng Nhật là thôn 135 nằm dọc chân dãy núi Tam Đảo với 6 dân tộc anh em cùng nhau sinh sống. Dù là thôn đặc biệt khó khăn, nhưng những năm gần đây đời sống của bà con nhân dân trong thôn đã có nhiều thay đổi. Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Vũ Hữu Minh chia sẻ: trước đây đường sá đi lại khó khăn, xe cộ hỏng hóc liên tục, bà con cũng không có điều kiện phát triển kinh tế. Những năm 2014, 2015 số hộ nghèo, cận nghèo trong thôn chiếm gần 50%, số nhà tạm, nhà dột nát còn nhiều.

Năm 2017, được sự tín nhiệm của lãnh đạo địa phương và các đảng viên trong Chi bộ, anh Vũ Hữu Minh khi ấy đang là Trưởng thôn đã được bầu làm Bí thư Chi bộ. Vốn là một thôn đặc biệt khó khăn thế nhưng thôn Lẹm lại xây dựng được cơ sở hạ tầng tốt, là một trong những thôn đầu tiên trong xã xây dựng được nhà văn hóa mới khang trang, tạo không gian sinh hoạt chung cho cộng đồng. Bí thư Chi bộ Vũ Hữu Minh bảo rằng, mọi việc quan trọng trong thôn đều được đưa ra họp bàn và thống nhất trong Nhân dân một cách minh bạch, đảm bảo vì lợi ích chung. Bởi vậy, những việc lớn, việc khó như kéo đường điện, bê tông hóa đường giao thông, xây dựng nhà văn hóa... đều được người dân đồng thuận ủng hộ.  

8 năm đảm nhiệm chức danh kiêm nhiệm, anh Minh đã cùng các đồng chí trong cấp ủy, đoàn thể địa phương trở thành ngọn cờ đi đầu trong việc cụ thể hóa các chủ trương, nghị quyết. Dù còn nhiều khó khăn, nhưng chính sự tận tâm, trách nhiệm, vì công việc chung của các đảng viên cũng như ban chi ủy, chi bộ thôn Lẹm đã tập hợp được ngọn cờ đoàn kết, phát huy được sức mạnh của cộng đồng trong xây dựng đời sống mới tại địa phương. Đến nay, thôn đã hoàn thành bê tông hóa 100% các tuyến đường giao thông nội thôn, số hộ nghèo giảm còn 12 hộ, chiếm 19,04%; số nhà tạm chỉ còn 2 hộ.

“Cầu nối” giữa Đảng với Dân

Toàn tỉnh hiện có 1.731 thôn, tổ dân phố. Trong số này, có 1.125 thôn bản có bí thư chi bộ đồng thời là trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố hoặc bí thư chi bộ đồng thời là trưởng ban công tác mặt trận, chiếm 69,99%. Theo đánh giá của Ban Tổ chức Tỉnh ủy, đội ngũ Trưởng thôn kiêm Bí thư chi bộ hoặc Trưởng ban công tác mặt trận thôn, tổ dân phố với tinh thần trách nhiệm cao đã góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng tại cơ sở.

Qua đó, đảm bảo tính thống nhất trong chỉ đạo, điều hành cũng như triển khai thực hiện nhiệm vụ, tăng tính khả thi và hiệu quả trong thực hiện chủ trương, nghị quyết tại địa phương. Qua thực tiễn cho thấy, đội ngũ bí thư chi bộ, tổ trưởng tổ dân phố đã trở thành những “cánh tay nối dài” của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp, là những người tiên phong làm việc đảng, góp phần đưa nghị quyết của đảng đi vào cuộc sống.

Chi bộ là nơi gần dân nhất, trực tiếp tuyên truyền, vận động, tập hợp quần chúng thực hiện các Nghị quyết của Đảng. Người đứng đầu Chi bộ phải là lá cờ đầu gương mẫu “miệng nói tay làm” mới có thể tạo uy tín với đảng viên và quần chúng nhân dân.  

Thôn Cây Nhãn, xã Tứ Quận (Yên Sơn) có 152 hộ trong đó bà con dân tộc Dao, Tày, Cao Lan chiếm trên 70%. Năm 2021, thực hiện chủ trương nhất thể hóa chức danh bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn, ông Tạ Văn Quang được chính quyền địa phương và nhân dân tín nhiệm bầu đồng thời gánh hai vai chức vụ.

Bí thư chi bộ, trưởng thôn Lẹm, xã Kháng Nhật (Sơn Dương) nắm bắt tình hình sản xuất của người dân.

Bản thân không phải là người đồng bào dân tộc, lại một mình đảm nhiệm hai vai, ông Quang hiểu đây là việc khó. Ông chia sẻ: “Với cương vị là bí thư chi bộ, tôi luôn cùng chi ủy chi bộ họp bàn thống nhất mọi nhiệm vụ để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện, đảm bảo sát với tình hình thực tế. Bản thân tôi cũng ý thức được mình phải gương mẫu đi đầu trong mọi nhiệm vụ thì bà con mới tin và làm theo”.

Là địa bàn thường xảy ra tranh chấp đất đai, khi nắm bắt được thông tin, chi ủy thôn tổ chức họp bàn, mời các đoàn thể, tổ an ninh vào cuộc để thực hiện công tác hòa giải. Năm 2023, thôn thành lập tổ truyền thông cộng đồng trong đó bí thư chi bộ, trưởng thôn trực tiếp là người phụ trách để thống nhất nội dung tuyên truyền. Đồng thời, trực tiếp nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của người dân để có phương án giải quyết kịp thời, chính đáng. Nhờ đó, từ năm 2021 đến nay, thôn không có tình trạng khiếu nại, đơn thư vượt cấp. Đời sống Nhân dân cũng có nhiều thay đổi đáng kể khi những hủ tục như tảo hôn, ở rể không còn, đám cưới, đám chay được tổ chức gọn, nhẹ, tiết kiệm.

Những chuyển biến tích cực trong đời sống xã hội của người dân chính là minh chứng thực tế cho thấy Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn với uy tín, năng lực, cách nghĩ, cách làm mới cùng tinh thần trách nhiệm cao đã khẳng định được vai trò trong “dân vận khéo”, tạo sự đồng thuận giữa “ý Đảng, lòng dân”.

Thực hiện mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 đạt 100% Bí thư Chi bộ đồng thời là Trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố hoặc Trưởng ban công tác mặt trận, các huyện, thành phố đã bám sát các Nghị định, Thông tư của Chính phủ để ban hành kế hoạch triển khai công tác bầu cử trưởng thôn, xóm, tổ dân phố nhiệm kỳ 2025 - 2027. Các xã, phường, thị trấn cũng xây dựng và ban hành kế hoạch bầu cử trưởng thôn, tổ dân phố sát với tình hình thực tế địa phương, đảm bảo tỷ lệ 100% thôn, tổ dân phố có Bí thư Chi bộ kiêm tổ trưởng tổ dân phố hoặc Trưởng thôn kiêm Trưởng ban công tác mặt trận.

Nhất thể hóa chức danh Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn đã góp phần tinh gọn bộ máy ở cơ sở, tạo sự đồng thuận, thống nhất trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chính trị tại mỗi địa phương. Thông qua đó còn phát huy được vai trò nòng cốt “Đảng trong dân”, mỗi bí thư chi bộ, trưởng thôn trở thành một cầu nối giữa dân với Đảng, là thực tiễn sinh động chứng minh quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh “... nếu chi bộ khéo lãnh đạo và đảng viên hăng hái xung phong làm gương mẫu thì khó khăn gì cũng vượt qua, công việc gì làm cũng tốt”. Tuy nhiên hiện nay, việc thực hiện chủ trương bố trí Bí thư Chi bộ đồng thời là Trưởng thôn, tổ dân phố vẫn còn những điểm nghẽn rào cản đòi hỏi những giải pháp căn cơ tháo gỡ nhằm củng cố cơ sở đảng, tạo niềm tin trong Nhân dân. 
       

Bài, ảnh: Thùy Lê
(Còn  nữa)