Bà Ma Thị Bình và Ma Thị Nhung là nòng cốt trong đội văn nghệ của thôn Rõm.

Bà Ma Thị Bình, Chủ nhiệm Câu lạc bộ hát Then thôn Rõm năm nay ngoài 60 tuổi không chỉ thuộc mà còn sáng tác bài Then mới. Bà tâm sự, năm 12 tuổi bà đã biết hát Then. Đến thì con gái, bà cùng trai gái trong làng đi hát từ làng này sang làng khác. Lời Then không chỉ khiến bà sống dậy những cảm xúc của thời son trẻ mà còn thấy hạnh phúc vì làn điệu truyền thống của đồng bào Tày được thế hệ trẻ gìn giữ và phát huy. Hiện nay bà thuộc khoảng chục bài Then cổ. Ngoài ra, bà còn sáng tác thêm nhiều bài Then mới về quê hương đổi mới, gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc, các bài hát nhân các ngày lễ, tết, khai trường...Vừa rồi, trong ngày khai giảng năm học mới, cháu gái của bà đã hát bài Then "Ngày tựu trường" do bà sáng tác. Bà vui lắm, đó là động lực để bà sáng tác thêm nhiều bài Then mới.

Nói về những bài hát mới, bà Bình chia sẻ, những năm gần đây, bà nhận thấy quê hương ngày một đổi thay, đường làng khang trang sạch đẹp, đời sống người dân ngày một no ấm. Đó chính là nguồn cảm hứng để bà sáng tác các bài Then mới như: Tàng luông bản noọng (Đường lớn quê em), Chiêm Hóa thâư kheo (Chiêm Hóa xanh tươi); Bản noọng tôi mới (Nông thôn đổi mới)...

Câu lạc bộ hát Then thôn Rõm hiện có 30 người, trong đó một nửa là các cháu học sinh các cấp học, còn lại là người cao tuổi am hiểu về văn hóa dân tộc Tày cũng như các làn điệu dân ca dân vũ truyền thống.

Các bài hát Then ra đời từ trong cuộc sống lao động sản xuất của người dân thôn Rõm.

Bà Ma Thị Nhung là một trong giọng hát Then nổi tiếng thời trẻ, đến nay, bất cứ thôn, xã có buổi liên hoan văn nghệ nào là bà đều tham gia. Bà Nhung bảo, âm nhạc không có tuổi. Mỗi khi cất tiếng hát là bà thấy như có một nguồn năng lượng tươi mới chảy tràn trong cơ thể. Lúc đó bà không nghĩ mình đã gần 70 tuổi. Then khiến bà mê đắm không chỉ bởi giai điệu dìu dặt, da diết mà còn bởi tầng sâu ý nghĩa gửi gắm trong lời Then. Đó là những triết lý nhân sinh sâu sắc của các thế hệ cha ông để lại cho thế hệ sau. Do vậy, những người cao tuổi như bà phải là nòng cốt truyền dạy cho con, cháu.

Lời Then, Cọi ở thôn Rõm ngày ngày vẫn được gìn giữ và vang vọng trong bản làng vùng cao bởi chính những con người ngày đêm đam mê gìn giữ, sưu tầm các làn điệu Then cổ, sáng tác thêm những bài Then mới và truyền dạy cho thế hệ trẻ. Đó là cách làm hiệu quả để điệu Then trường tồn với thời gian.