Đến các bản làng vùng cao, chúng ta không khó bắt gặp những cô gái dân tộc Dao, Mông, Pà Thẻn,… diện những bộ trang phục truyền thống rực rỡ với màu đỏ là chủ đạo. Bởi theo quan niệm của đồng bào, màu đỏ là màu của ánh sáng mặt trời biểu tượng cho uy lực, tượng trưng cho khát vọng chinh phục thiên nhiên, hướng tới sự no ấm, hạnh phúc. Màu đỏ ấy không chỉ tôn lên vẻ đẹp của những người phụ nữ mà còn thể hiện mong muốn, ước vọng của đồng bào vùng cao về một năm mới đủ đầy.

Trang phục Dao đỏ.

Màu của tài lộc còn hiện rõ trong cách trang trí nhà cửa. Trong đó, người Nùng, Cao Lan, Sán Dìu đều có phong tục dán giấy đỏ trong dịp Tết. Buổi sáng ngày cuối cùng của năm cũ, khắp mọi nơi trong nhà đều được “niêm phong” giấy đỏ. Từ cối xay, cối giã gạo, cuốc, xẻng, con dao, cái cày, cái bừa, cây cối quanh nhà, chuồng trại cho đến bàn thờ tổ tiên, tường, cổng nhà, các cửa ra vào… đều được dán giấy đỏ. Đồng bào các dân tộc cho rằng, giấy đỏ là một vật thể hiện điềm may mắn, báo hiệu cho một năm mới tốt lành, nhiều tài lộc sức khỏe, niềm vui trong cuộc sống, mùa màng bội thu, giúp gia chủ xua đuổi tà ma, cây trồng không bị chim, thú, sâu bọ phá hoại.

Với đồng bào Mông, màu đỏ là biểu tượng của lửa, của sự no ấm nhiệt huyết. Vì vậy, trong mấy ngày Tết, bếp lửa các gia đình người Mông luôn rực sáng. Trong năm cũ bếp được quét dọn sạch sẽ, không được để nước rơi rớt làm lửa tắt, bếp lửa tắt sẽ khó cháy lại và theo quan niệm này, khi bếp lửa tắt thì không được thổi vào bếp cho lửa cháy lại. Vì thế người Mông rất cẩn trọng việc này nếu như không muốn các thành viên trong gia đình gặp xui xẻo trong năm mới.

Màu đỏ không chỉ gắn với một số phong tục tập quán của đồng bào dân tộc mà còn thể hiện rõ trong văn hóa ẩm thực. Trong mâm cỗ ngày Tết của hầu hết gia đình đều không thiếu xôi ngũ sắc, hoặc nếu không làm xôi ngũ sắc thì ít nhất họ cũng có xôi đỏ, xôi tím. Bởi màu đỏ thể hiện tâm lý của gia chủ, cầu mong thần may mắn sẽ gõ cửa khắp nơi.

Màu đỏ - với sức mạnh riêng của nó đang hiện hữu trong từng nếp nhà mang theo mong ước, khát vọng về một năm mới may mắn, no đủ, hạnh phúc.